Co chcesz robić w życiu?

Trudno znaleźć odpowiedź na to jedno z najważniejszych w życiu pytań. Zwłaszcza wtedy, gdy ma się osiemnaście lat, maturę na głowie i rodziców, którzy forsują swoją wizję przyszłości. Paulina Anna Galanciak i Paulina Łoś postanowiły pomóc zagubionym licealistkom odkryć wymarzony zawód, ustawić priorytety i odnaleźć siebie, tworząc projekt „Zmapuj siebie”.

– Lubiłam rysować i uczyć się matematyki, więc poszłam na architekturę. Oczywiście nie wiedziałam do końca, na czym ta praca polega, ale wszyscy przyklaskiwali temu pomysłowi. W końcu architekt to taki prestiżowy zawód. W połowie studiów wiedziałam już, że to zupełnie nie dla mnie. Licencjat skończyłam ostatkiem siły woli, ale już na studiach dorabiałam jako grafik. Potem była przygoda z marką odzieżową, budownictwem naturalnym, a na końcu studia z designu. To tam dowiedziałam się o projektowaniu usług i postanowiłam zająć się tym na poważnie – opowiada Paulina Łoś, kiedy pytam o jej ścieżkę kariery. W jej niespełna 30-letnim życiu zwrotów było sporo. Podobnie u jej przyjaciółki ze szkoły, Pauliny Anny Galanciak, która od studiowania filologii hiszpańskiej i francuskiej płynnie przeszła do pracy w kulturze i nauki fotografii. Teraz uczy się na kursie operatorskim. Gdy pytam o zawodowe plany na najbliższą przyszłość, z pewnością w głosie odpowiada, że nie wie, gdzie ją poniesie życie. Ta pewność to rzecz przez Paulinę Annę nabyta. Podobnie jak jej przyjaciółka, gdy jako nastolatka musiała się zdecydować, na jakie pójść studia, czuła się zagubiona. Żeby oszczędzić tego stresu kolejnym pokoleniom, Paulina i Paulina Anna postanowiły stworzyć „Zmapuj siebie”. Projekt pomaga licealistkom świadomie wybrać zawodową przyszłość. 

– Projekt powstał dzięki wsparciu TransferHUB – inkubatora innowacji społecznych, który wspiera osoby mające problem z rozpoczęciem pracy albo powrotem do wykonywanego zawodu. W ramach pierwszej edycji odbyły się stacjonarne warsztaty w liceum w naszym rodzinnym Olsztynie i warsztaty online, które były skierowane do dziewczyn z całej Polski – tłumaczy Paulina Anna. Przez ponad trzy tygodnie Pauliny razem z dziewczynami odpowiadały sobie na podstawowe kwestie: „Kim jestem?”, „Co mogę i czego chcę?” i na końcu najważniejsze – „Jak to zrobić?”. Przy tworzeniu kolejnych etapów kierowały się technikami, które stosuje się w ramach design thinking. – Zajmując się projektowaniem usług, zdałam sobie sprawę, że zasady temu towarzyszące łatwo przenieść na inne dziedziny życia. Szczególnie na ścieżkę rozwoju zawodowego, która aż się prosi o zaprojektowanie – śmieje się Paulina i tłumaczy, że każdy może zamienić swoje życie w eksperyment, testując kilka jego wariantów. Przynajmniej w teorii. Na bazie doświadczeń ze stacjonarnych warsztatów dziewczyny stworzyły Narzędziownik. To rodzaj podręcznika z zestawem ćwiczeń, który ma pomóc w odnalezieniu zawodowej drogi. A tak właściwie to w odnalezieniu siebie, bo wybranie zawodu jest efektem ubocznym w procesie samopoznania. – Część dziewczyn, przychodząc do nas na warsztat, liczy, że wyjdzie z gotową ścieżką kariery. To zresztą efekt nieudolnej polskiej edukacji, która przez lata wkłada ci do głowy, że tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. A kiedy kończy się liceum, okazuje się, że to wszystko jest bardziej skomplikowane. Nie chciałyśmy dawać gotowych odpowiedzi, tylko narzędzia do ich szukania. Żeby to osiągnąć, trzeba lepiej poznać siebie, zacząć szanować swoje zdanie, zbudować pewność siebie. Na warsztatach dużo czasu poświęcałyśmy na pracę z ciałem czy z głosem, którą obie mamy przećwiczone dzięki kobiecym kręgom, w których działamy – opowiada Paulina Anna.

Rezultaty warsztatów przerosły oczekiwania prowadzących. Już samo to, że do udziału zgłosiło się kilkadziesiąt dziewczyn, było dla przyjaciółek zaskoczeniem. Tym bardziej że w grupie było miejsce tylko dla dziesięciu wybranych. – Okazało się, że pytanie „Co zrobić z tym życiem?” napawa nastolatki lękiem. W szkole i w domu poddane są ciągłej presji. Większość sobie z tym nie radzi – mówi Paulina. Dzięki warsztatom w życiu wielu licealistek doszło do przełomowych zmian. Jedne nabrały odwagi w realizacji własnych marzeń, a inne przemeblowały swoje wcześniejsze plany. Natalia, która początkowo myślała o tym, żeby pójść na kierunek związany ze sztuką, finalnie zdecydowała się zdawać na geofizykę. – Doszła do wniosku, że pasje może realizować poza pracą, a to, co dla niej najważniejsze w życiu, to stabilizacja finansowa – opowiada Paulina Anna i tłumaczy, że od początku bardzo zależało im na tym, żeby w ramach „Zmapuj siebie” dziewczyny dowiedziały się, że nie ma jednego dobrego scenariusza na życie. – Jedni spełnią się w pracy, która przy okazji będzie ich pasją, a inni wolą się realizować po pracy albo poświęcić się wychowaniu dzieci. Dróg jest wiele i mogą się zmieniać w zależności od etapu życia – dodaje Paulina Anna.

W wybraniu tej odpowiedniej licealistkom pomagały mentorki, czyli starsze koleżanki – przedstawicielki różnych zawodów, które dzieliły się z dziewczynami swoimi doświadczeniami. – Zebrałyśmy grupę kobiet, by zadać im kilka podstawowych pytań – kim jesteś, jak wyglądała twoja zawodowa ścieżka i jaką radę dałabyś sobie jako licealistce. Na bazie tych wywiadów powstały karty mentorskie z różnymi zawodami. Wśród nich jest chociażby zawód DJ-ki, nauczycielki jogi, ale też programistki czy astronomki – tłumaczy Paulina. Dziewczyny mogły nie tylko zapoznać się ze wszystkimi kartami, ale też porozmawiać z wybraną przez siebie mentorką i zadać jej wszystkie nurtujące je pytania. Dzięki temu mogły się upewnić co do wybranego dla siebie zawodu czy pomysłu na karierę zawodową i zyskać odrobinę odwagi. Narzędziownikiem, w którego skład wchodzą również karty mentorskie, zainteresowali się również doradcy zawodowi, którzy często prowadzą lekcje w liceach. W najbliższej przyszłości Pauliny planują więc warsztaty z nimi i szkolnymi pedagogami, żeby zachęcić ich do korzystania z technik, które wypracowały podczas organizowania „Zmapuj siebie”. Nadal rozwijają też wersję internetową swojego projektu, w czym znów pomaga TransferHUB, na którego kolejną edycję właśnie się dostały. Na brak pracy nie mogą więc narzekać. Gdyby jednak miały przystanąć na chwilę i się zastanowić, co by powiedziały sobie jako licealistkom?

Paulina Anna odpowiada błyskawicznie: – Nie stawiaj sobie za wysoko poprzeczki, doceniaj małe kroki, a co najważniejsze, nie bój się mówić na głos o swoich pomysłach. Paulina potrzebuje chwili dłużej, żeby zastanowić się nad poradą dla licealistki. – Zaufaj sobie, daj sobie czas na decyzję i pamiętaj, że wszystko szybko się zmienia. I zrób sobie rok przerwy po liceum. Najlepiej na podróże – dopowiada z uśmiechem, machając do niej z tajskiej plaży, gdzie akurat siedzi i pracuje.

* Najbliższy warsztat „Zmapuj siebie”odbędzie się 8 marca w Rotacyjnym Domu Kultury na Jazdowie w Warszawie. Więcej informacji na facebookowej stronie projektu.