Znaleziono 0 artykułów
30.06.2022

Muzea poza turystycznym szlakiem

30.06.2022
ARKEN Museum of Modern Art w Ishøj (Fot. Torben Petersen)

Ogród abstrakcyjnych rzeźb, labirynt z widokiem na riwierę i galeria nad brzegiem morza. Polecamy muzea mniej znane, choć równie inspirujące jak te popularne. Oto pięć artystycznych miejsc w Danii, Holandii, Hiszpanii, Francji i w Nowym Jorku, dla których warto zboczyć z turystycznej trasy. 

Wakacyjne podróże są dla wielu osób okazją do poszukiwania estetycznych doznań i artystycznych nowości. To z myślą o nich powstał termin „art tourism”. Paryski Luwr, Centre Pompidou, Muzea Watykańskie czy Prado w Madrycie od lat ściągają tłumy zwiedzających, jednak dla wytrawnych „art-turystów” wydają się one zbyt oczywiste i tłoczne. Warto więc zejść z utartych szlaków, aby odkryć muzea i galerie, które – mimo że nie zawsze trafiają do przewodników – mają barwne historie, bogate kolekcje dzieł sztuki i fascynują architekturą. 

ARKEN w Danii: Sztuka na horyzoncie

ARKEN Museum of Modern Art w Ishøj (Fot. Emma Thunbo)

Wielki biały okręt wyrzucony na brzeg – tak architekt Søren Robert Lund wyobrażał sobie budynek muzeum sztuki nowoczesnej ARKEN w Ishøj. Pokaźny gmach w kształcie arki został wzniesiony na wysepce obok piaszczystej plaży, zaledwie 15 kilometrów na południe od Kopenhagi. W zbiorach ARKEN są prace m.in. Damiena Hirsta, Sophie Calle, Olafura Eliassona i Sary Lucas – łącznie ponad 400 eksponatów. Już przed wejściem głównym natrafimy na rzeźbę „Powerless Structures” Elmgreena & Dragseta, duetu skandynawskich artystów o światowej renomie. Stałą kolekcję dopełniają wystawy czasowe. W ciągu ostatnich lat organizowano tu m.in. monografie Helmuta Newtona i Fridy Kahlo, a także ekspozycje nowej sztuki nordyckiej czy indyjskiej. 
Muzeum w 1996 roku otworzyła królowa Małgorzata II, która – swoją drogą – słynie z nieprzeciętnego talentu malarskiego. To właśnie w ARKEN odbył się największy pokaz obrazów autorstwa duńskiej monarchini.

Museo Helga de Alvear w Hiszpanii: Z miłości do kolekcjonowani

Helga de Alvear Museum w Cáceres (Fot. Amores Pictures)

Urodzona w Niemczech Helga de Alvear przyznaje że, bakcyla kolekcjonerstwa złapała już w dzieciństwie, gdy zbierała kamienie o „abstrakcyjnych” barwach. Studiowała w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii, ale dopiero Hiszpania otworzyła ją na świat sztuki. W 1967 roku, za namową madryckiej marszandki Juany Mordó, de Alvear kupiła pierwszy obraz. Dał on początek kolekcji, która rozrasta się do dzisiaj. Wśród trzech tysięcy obiektów znajdują się dzieła najwybitniejszych artystów XX i XXI stulecia, m.in. Pabla Picassa, Wassily’ego Kandinsky’ego, Antoniego Tàpiesa, Yayoi Kusamy i Cindy Sherman. – Nareszcie spełniam marzenie o godnej oprawie dla moich zbiorów. Mam nadzieję, że pomogę ludziom uwierzyć, że sztuka jest nam niezbędna – mówiła kolekcjonerka, otwierając w 2021 roku Museo Helga de Alvear w Cáceres, na zachodzie Hiszpanii. W obszernych salach wystawowych eksponowane są obrazy, rzeźby, a także – spopularyzowane przez fundatorkę – fotografie, prace wideo i instalacje. Do tych ostatnich należą na przykład „Faux Rocks” Kathariny Grosse oraz „Descending Light” Ai Weiweia. 

Fondation Maeght we Francji: Artystyczna oaza

Fondation Maeght, dziedziniec Giacomettiego (Fot. Olivier Amsellem / Archives Fondation Maeght © ADAGP, Paris 2021)
Fondation Maeght, ogród rzeźb (Fot. Olivier Amsellem / Archives Fondation Maeght © ADAGP, Paris 2021)

Marc Chagall stworzył tu mozaikowe murale, Alberto Giacometti ustawił na dziedzińcu swoje rzeźby, a Joan Miró zaaranżował w ogrodzie labirynt. Leżące niedaleko Nicei muzeum Fondation Maeght w Saint-Paul de Vence powstało w 1964 roku z inicjatywy Aimé’a i Marguerite Maeghtów oraz zaprzyjaźnionych z nimi artystów. Była to pierwsza we Francji prywatna fundacja skoncentrowana na sztuce nowoczesnej. Modernistyczną siedzibę zaprojektował Josep Lluís Sert. 

Wśród 13 tysięcy eksponatów w Saint-Paul de Vence znajdują dzieła m.in. Matisse’a, Christo, Légera i Bonnarda. W ogrodzie otaczającym muzeum spotkamy rzeźby Caldera czy Takisa. Architekturę i okoliczną zieleń uzupełniają niewielkie stawy, oczka wodne i fontanny zaprojektowane przez Georges’a Braque’a i Pola Bury’ego. 

Obecne na każdym kroku prace wybitnych twórców sztuki XX wieku, a także naturalny klimat Riwiery Francuskiej przynoszą zwiedzającym ukojenie i inspirację. Nic dziwnego, że Fondation Maeght posłużyła za scenerię pokazu cruise 2019 domu mody Louis Vuitton.

MoMA PS1 w Nowym Jorku: Szkoła współczesności

MoMA PS1, Instalacja „Stage” Rashida Johnsona (Fot. Matthew Septimus)

Museum of Modern Art (MoMA) w sercu Nowego Jorku odwiedza rocznie ponad półtora miliona osób. Nie wszyscy jednak pamiętają, że w Queesie, w budynku opuszczonej szkoły publicznej mieści się filia manhattańskiego muzeum MoMA PS1. Powstała w 1971 roku z inicjatywy Alanny Heiss, która postanowiła oddać pustostan w ręce artystów, zwłaszcza tych eksperymentujących i marginalizowanych. W murach PS1 pokazywano działania performerów, poetów konceptualnych, autorów graffiti, wideo czy muzyki no wave. Tutaj twórcy sztuki alternatywnej (m.in. Keith Haring, Kiki Smith, David Hammons, Matthew Barney) stawali się gwiazdami światowej areny artystycznej. 

Obecnie MoMA PS1 jest jedną z najbardziej wpływowych instytucji sztuki najnowszej. Zwiedzając ją, warto wstąpić do stałej instalacji –przestrzeni Jamesa Turrella „Meeting”, gdzie pod gołym niebem i w aurze zmieniającego się światła można odpocząć od zgiełku Nowego Jorku.

Kröller-Müller Museum w Holandii: Wyjątkowe w każdym sezonie

Kröller-Müller Museum w Otterlo (Fot. Walter Herfst)

Okazja, by jednocześnie podziwiać sztukę nowoczesną i pejzaż parku narodowego, nie zdarza się często. W Kröller-Müller Museum w Otterlo, położonym pośrodku dziewiczego lasu nad Arnhem, jest to jednak możliwe. Nie tylko lokalizacja, lecz także artystyczne zasoby świadczą o jego wyjątkowości. Holenderskie muzeum – dzięki staraniom fundatorki, Heleny Kröller-Müller – ma drugą co do wielkości na świecie kolekcję dzieł Vincenta van Gogha. Słynne płótna „Taras kawiarni w nocy”, „Jedzący ziemniaki” czy „Siewca” sąsiadują z pracami XIX-wiecznych symbolistów, neoimpresjonistów oraz twórczością awangardy XX stulecia. 

W ogrodzie o powierzchni 25 hektarów rozmieszczono 160 rzeźb wielkich artystów (są to m.in. Auguste Rodin, Henry Moore, Jean Dubuffet, Barbara Hepworth), wśród nich Polek i Polaków: Aliny Szapocznikow, Magdaleny Więcek, Mirosława Bałki. Ścieżki między klombami rododendronów prowadzą do dwóch pawilonów wystawowych zaprojektowanych przez Gerrita Rietvelda i Aldo van Eycka, które same w sobie stanowią arcydzieła architektury. 

Slogan promujący Kröller-Müller brzmi: „Wyjątkowe w każdym sezonie”. I nie ma w tym przesady, bo muzeum budzi podziw niezależnie od pory roku. 

Wojciech Delikta
Proszę czekać..
Zamknij