Znaleziono 0 artykułów
18.01.2021

Siła biografii. Otwarcie galerii „Dziedzictwo” w Muzeum POLIN

18.01.2021
Ida Kamińska ze statuetką Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny dla filmu „Sklep przy głównej ulicy”, 1965, (Fot. YIVO Institute for Jewish Research/Muzeum POLIN)

Wyjątkowy program poświęcony dziedzictwu pochodzących z Polski i z nią związanych żydowskich twórców, myślicieli i działaczy. Portret ludzi, którzy w pełnych niepewności czasach wpływali na rodzimą i światową sztukę, naukę czy politykę. W minioną niedzielę muzeum POLIN zainaugurowało projekt towarzyszący otwarciu galerii „Dziedzictwo”, będącej rozwinięciem wystawy stałej.

Czy nasze pochodzenie determinuje to, kim jesteśmy? Jaki wpływ na nasze życiowe wybory ma czas i miejsce, w którym się urodziliśmy i wychowujemy? Co z przekazywanych przez starsze pokolenia tradycji zostanie w nas na dłużej? Skąd czerpać inspirację do działania w trudnych czasach? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań – bazując na przykładzie wybitnych, wywodzących się z polsko-żydowskiej tradycji postaci – spróbuje podsunąć nowo otwarta galeria muzeum POLIN, „Dziedzictwo”. 

(Fot. Materiały prasowe)

Chcemy, aby losy polskich Żydów były dowodem na to, że nawet w niepewnych czasach można pokonywać ograniczenia, że warto dążyć do celu, brać odpowiedzialność za życie swoje i innych. Dziedzictwo może być zachętą oraz inspiracją także dla nas. Okazją do postawienia sobie pytań o własne korzenie, cele czy aspiracje – zapowiadali organizatorzy. W nowej galerii „Dziedzictwo” w Muzeum POLIN możemy prześledzić losy wybitnych ludzi reprezentujących różne obszary twórczości i działalności. Wszystkich łączy polsko-żydowskie pochodzenie. Ich życiorysy rozgrywały się na styku różnych kultur, wszystkich cechowała też otwartość na świat. Choć wielu z bohaterów galerii wyjechało z Polski, fakt wychowania w polsko-żydowskiej kulturze nie pozostawał bez wpływu na ich życiowe wybory. Galeria „Dziedzictwo” nie tylko opowiada o wielkich ludziach. Przygląda się także ich biografiom i osiągnięciom w świetle ich polsko-żydowskich korzeni i żydowskiego doświadczenia historycznego ostatnich stuleci. 

– Rok 2020 przyzwyczaił nas do niespodzianek i niepewności. Nie mogliśmy przypuszczać, że te okoliczności zbliżą nas do historii i doświadczeń polskich Żydów, których fascynujące losy i dorobek planowaliśmy zaprezentować w 2021 r. – mówi Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa Muzeum POLIN. W nowej galerii przedstawione zostały niezwykłe biografie 26 postaci, których dokonania stały się dziedzictwem kolejnych pokoleń. Jak przekonują organizatorzy, wybór bohaterów galerii nie był prosty. 

9.Laureaci Nagrody Norbla po ceremonii, pierwszy z prawej Joseph Agnon (literatura), 10 grudnia 1966, Sztokholm, Szwecja, (Fot. East News)

– O naszym wyborze nie myśleliśmy jak o liście nazwisk, lecz o pewnej konstelacji, zbiorowym portrecie – wyjaśnia prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, główna kuratorka wystawy stałej Muzeum POLIN. – Chcieliśmy przesunąć punkt ciężkości z „listy” na pokazanie, jak życie i kariera tych osób wzbogacają historię polskich Żydów i jak ta historia wpływała na ich życiowe losy. Naszym celem było zaangażowanie zwiedzających w szerzej pojętą historię Żydów polskich, a prezentowane postacie miały stanowić inspirację do zagłębienia się w nią – tłumaczy kuratorka. 

Marek Edelman, 1976-1977, Warszawa (Fot. Bartosz Pietrzak)

Bohaterowie i bohaterki galerii „Dziedzictwo” reprezentują różne dziedziny sztuki i nauki. Od końca XVIII w. coraz więcej Żydów wychodziło poza świat tradycji, uczestnicząc w życiu społecznym, politycznym i kulturalnym swojego otoczenia. Niektóre dziedziny stawały się im szczególnie bliskie – mieli do nich łatwiejszy dostęp niż do innych bądź wybierali je, kierując się wyniesionymi z żydowskiej kultury wartościami. Zdarzało się również, że do dziedzin, którymi się zajmowali, wnosili nową, wywodzącą się z żydowskiej tradycji perspektywę, niekiedy mającą też związek z ich polskimi korzeniami. Wśród przedstawionych w galerii bohaterów znajdziemy m.in. postaci takie jak: Ida Kamińska – aktorka, reżyserka, dyrektorka teatrów żydowskich, pianista Artur Rubinstein, hollywoodzki producent filmowy Samuel Goldwyn, reżyser i filmowiec Aleksander Ford, pisarz i laureat Literackiej Nagrody Nobla Isaak Bashevis Singer, działaczka socjalistyczna Róża Luksemburg, Ben Gurion – pierwszy premier Izraela, fizyk, działacz ruchu na rzecz pokoju, laureat Pokojowej Nagrody Nobla Józef Rotblat czy lingwista, twórca esperanto Ludwik Zamenhof.

Galerii towarzyszy cykl filmów będących zapisem wywiadów przeprowadzonych przez dyrektorkę wydawniczą „Vogue Polska” Hannę Rydlewską. W niedzielę cykl zainaugurowała rozmowa o odwadze z Joanną Fikus, kierowniczką działu wystaw Muzeum POLIN. W kolejnych filmach usłyszymy Dariusza Stolę, Andrzeja Ledera oraz Wojciecha Eichelbergera. Kiedy tylko pozwoli na to sytuacja epidemiczna, wystawę będzie można zobaczyć na żywo. 

 

Organizatorzy przygotowali też bogaty całoroczny program wydarzeń towarzyszących. Znajdziemy w nim m.in. festiwal muzyczny, spotkania online z potomkami bohaterów galerii w ramach cyklu „Meet the Family”, filmy, które prezentują artystów i artystki, oprowadzania kuratorskie po wystawie, spacery śladami wybitnych polskich Żydów, warsztaty dla dzieci i opiekunów, spotkania autorskie i dyskusje. – Mamy nadzieję, że ten zbiorowy portret polskich Żydów i ich losów, osiągnięć i reprezentowanych przez nich wartości stanie się źródłem inspiracji także dla nas dzisiaj i dla przyszłych pokoleń – mówią organizatorzy galerii.

Natalia Jeziorek
Proszę czekać..
Zamknij