Znaleziono 0 artykułów
24.05.2023

Bookery 2023: „Schron przeciwczasowy” czyli krytyka populizmu

24.05.2023
Fot. Getty Images

„Ta powieść to literacka monografia najdelikatniejszego ludzkiego daru – zmysłu czasu i jego przemijania. Rzadko trafiają nam się tak szalone i cudowne książki” napisała o nagrodzonym „Schronie przeciwczasowym" Olga Tokarczuk.

Triumf bułgarskiej literatury: Kim jest Georgi Gospodinow?

Georgi Gospodinow jest poetą, pisarzem i krytykiem. Jako literaturoznawca od blisko 30 lat pracuje na uniwersytecie w Sofii. Z pokaźnym dorobkiem obejmującym publikacje i prestiżowe nagrody, w tym Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, należy do najczęściej tłumaczonych bułgarskich pisarzy po 1989 roku. Jego dzieła zbierają pochwalne recenzje opiniotwórczej prasy, jak „The New York Timesa” czy „The New Yorker”. 
Powieść „Schron przeciwczasowy” w języku polskim wydało już Wydawnictwo Literackie. Autorem przekładu jest Roberta Kleemann.

Fot. Mat. prasowe

Nagrodziliśmy książkę, która łączy to, co indywidualne z tym, co wspólne. Intymność z doświadczeniem zbiorowym. Książkę, która zadaje pytania o świat dookoła nas, ale jest też uniwersalna – uzasadniło swój tegoroczny wybór jury nagrody Bookera. 

Podkreślono, że „Schron przeciwczasowy” wykracza poza granice narodowe, opisuje procesy globalne, jak rosnący populizm, czy potrzeba odkrycia przeszłości na nowo.

Główny bohater 352-stronnicowej książki – Gaustyn jest wynalazcą, który do podróży w czasie zaprasza osoby cierpiące na Alzheimera, choć jak się okazuje ucieczka od teraźniejszości przyszłości przyciąga wielu chętnych. Podróż do wybranych dekad XX wieku niesie spokój i ukojenie. Jednocześnie europejscy politycy, w obliczu zbliżającego się kryzysu, ogłaszają międzynarodowe referendum, które ma zadecydować o wspólnym jutrze.

„Czy należy spoglądać wstecz? Czy przeszłość jest niebezpieczna? Jak zyskać trochę czasu, kiedy mierzysz się z deficytem przyszłości? Prosta odpowiedź brzmi: trzeba zawrócić. Bo jeśli istnieje coś pewnego, jest to przeszłość” pisze sam Georgi Gospodinow. A jego książka wywołuje zachwyt.

Georgi Gospodinow z tłumaczką Angelą Rodel, Fot. Getty Images

„Ta powieść to literacka monografia najdelikatniejszego ludzkiego daru – zmysłu czasu i jego przemijania. Rzadko trafiają nam się tak szalone i cudowne książki” napisała o „Schronie przeciwczasowym" Olga Tokarczuk przy okazji polskiej publikacji. Z kolei „La Repubblica” obwołała laureata nagrody Bookera „Proustem Wschodu”
Kapituła międzynarodowej nagrody Bookera w tym roku również podkreśliła role znakomitego tłumaczenia, które pozwala zaistnieć świetnej literaturze globalnie. Za przekład na język angielski „Schronu przeciwczasowego” odpowiadała Angela Rodel. Wkład tłumaczki doceniono nie tylko symbolicznie, Rodel otrzyma połowę nagrody wynoszącej 50 tyś funtów.

Czym jest nagroda Bookera?

Nagroda Bookera przyznawana regularnie od 1969 r. wskazuje najlepszą powieść wydaną po angielsku w danym roku i uznawana jest za najważniejszą nagrodę literacką w Wielkiej Brytanii. Obok wysokiej nagrody pieniężnej sam fakt znalezienia się na finałowej shortliście jest wielkim wyróżnieniem, przykuwa uwagę mediów i czytelników z całego świata. 
W historii nagrody Bookera nie brakuje szeroko rozpoznawalnych gwiazd. Na długiej liście laureatów znajduje się m.in. Margaret Atwood za powieść „Testamenty” (2019 r.), czy J.M. Coetzee za „Hańbę” (1999 r.) oraz Olga Tokarczuk za „Biegunów” (2018 r.).

Redakcja Vogue.pl
Proszę czekać..
Zamknij