Posłuchaj, poczuj, przeżyj

Trzymające w napięciu thrillery, wzruszające sagi rodzinne, fantastyczne światy stworzone przez mistrzów literatury – wszyscy potrzebujemy dobrze opowiedzianych historii. Zwłaszcza teraz, gdy pozostając w domu, szukamy kulturalnych rozrywek, które dadzą nam poczucie wspólnoty. Audiobookowe superprodukcje, najlepsze nowości i podcasty z udziałem gwiazd eteru znajdziemy na Audioteka.pl.

Jedno z najprzyjemniejszych wspomnień z dzieciństwa? Rodzice czytający nam przed zaśnięciem bajki. Każdy miał swojego ulubieńca wśród postaci literackich – Kubusia Puchatka, Paddingtona, Pippi Pończoszankę. Zagłębiając się w świat wykreowany przez pisarzy, podziwialiśmy bohaterów z kart książek. A jednocześnie cieszyliśmy się bliskością, głosem i interpretacją naszych lektorów. To doświadczenie bezpieczeństwa, ciepła i intymności powracało potem za każdym razem, gdy porwało nas radiowe słuchowisko. Całą rodziną siadało się przed odbiornikiem, żeby poznać dalsze losy „Matysiaków” albo mieszkańców Jezioran. Teksty radiowych powieści pisywały tuzy literatury – Konstanty Ildefons Gałczyński, Ireneusz Iredyński, Kazimierz Orłoś.

Do tej tradycji od kilku lat znów powracamy. Chociaż radio uległo przekształceniu, wcale nie przestaliśmy chcieć słuchać. Rynek wydawniczy podbijają audiobooki, a telewizyjne talk show zastępują podcasty. W Polsce przoduje w tej dziedzinie Audioteka.pl. Założyciel platformy, Marcin Beme, w rozmowie z AntyWebTV opowiadał o początkach swojej działalności. – Dla wydawców byłem diabłem wcielonym. Nie dość, że w Polsce mało osób czyta książki, to ja jeszcze chciałem, żeby ich słuchano. Ale byłem nieugięty. Z czasem wszyscy zrozumieli, że audiobooki i książki uzupełniają się wzajemnie. Zadziałało moje pozytywne zakręcenie. I technologia, która wciąż się udoskonalała.

Miał rację – zarówno w wymiarze lokalnym, jak i globalnym. W 2018 r. sprzedaż audiobooków wzrosła w Wielkiej Brytanii o 43 proc., a połowa Amerykanów powyżej 12. roku życia przesłuchała w ciągu roku przynajmniej jednego audiobooka. Ponad połowa tłumaczy swoją decyzję wygodą, a ponad 40 proc. – możliwością śledzenia fascynującej fabuły także wtedy, gdy nie ma możliwości sięgnięcia po słowo pisane. Deloitte przewiduje, że globalny rynek audiobooków rozwinie się jeszcze o 25 proc. w tym roku, osiągając zyski rzędu 3,5 mld dolarów. Audiobooki mają to do siebie, że sprawdzają się zarówno wtedy, gdy brakuje nam czasu na czytanie, jak również w chwilach relaksu. Z badań wynika, że mimo wcześniejszych obaw, nie ma wcale różnicy w przyswajaniu czy zapamiętywaniu treści wysłuchanych i przeczytanych.

W audiobookach (także tych oryginalnych, tworzonych przez pisarzy specjalnie pod tę formę) i coraz bardziej popularnych słuchowiskach mamy możliwość podwójnego obcowania z geniuszem. Z jednej strony, ze słowami mistrzów literatury, a z drugiej – z autorską interpretacją aktorów. Dzięki scenicznemu przygotowaniu lektorzy pokazują nam wszystkie odcienie świata przedstawione na kartach książki. A podczas gdy ciche czytanie jest czynnością samotną, słuchanie tworzy wspólnotę. Dawno temu, zanim zaczęto je zapisywać, opowiadano sobie historie, a potem powtarzano je, dodając zawsze coś od siebie. Niekończąca się opowieść przeobrażała się za sprawą mówiącego i słuchającego. A pozostałych odrywała od rzeczywistości, oferowała ukojenie, bawiła i wzruszała.

Wraz z wynalezieniem fonografu, czyli poprzednika gramofonu, jednego z pierwszych urządzeń do zapisu dźwięku, zaczęto zastanawiać się, czy będzie można nagrywać opowieści. W 1878 r. wynalazca fonografu Thomas Edison wyrecytował wiersz: „Mary had a little lamb. Its fleece was white as snow”, marząc, żeby kiedyś przełożyć na język dźwięku całą powieść. Byłby dumny, gdyby wiedział, że 150 lat później dostępnych jest ponad pół miliona audiobooków.

W Polsce w ich tworzeniu przoduje Audioteka.pl. Na platformie można znaleźć wszystkie części Harry’ego Pottera. Przygody młodego czarodzieja czyta Piotr Fronczewski, czyli legendarny Pan Kleks z ekranizacji powieści dla dzieci Jana Brzechwy „Akademia Pana Kleksa”. Dla młodszych słuchaczy Audioteka.pl przygotowała także „Niesamowite przygody 10 skarpetek”, „Przyjaciele” – książkę Grzegorza Kasdepke i Miry Stanisławskiej-Meysztowicz, przeczytaną przez Wojciecha Malajkata. Natomiast serię opowiadań Andrzeja Sapkowskiego przybliżą aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Anna Dereszowska, Dorota Segda, Marian Opania, Wojciech Pszoniak czy Jacek Braciak.

Dla dorosłych Audioteka.pl przygotowała kultową powieść z lat 90., „American Psycho” Breta Eastona Ellisa w interpretacji Macieja Kowalika. Po sukcesie „Zwierciadła piekieł” Grahama Mastertona i „Mistrza i Małgorzaty” Michaiła Bułhakowa, największym wydarzeniem sezonu jest superprodukcja Audioteka.pl –„Upadek Gigantów” na podstawie prozy Kena Folletta (premiera odbyła się 24 kwietnia). Prace trwały siedem miesięcy. W przedsięwzięciu wzięła udział rekordowa liczba aktorów. W produkcji nawiązującej do tradycji słuchowisk usłyszymy ponad 120 głosów, w tym Krzysztofa Gosztyłę, Łukasza Simlata, Elizę Rycembel, Antoniego Pawlickiego, Agnieszkę Więdłochę, Roberta Więckiewicza czy Marię Seweryn. Akcja epickiej powieści Kena Folletta rozgrywa się w latach 20. XX w. „Upadek” otwiera trylogię „Stulecie”, która sprzedała się w Polsce w liczbie 150 tys. egzemplarzy. – Cieszymy się, że możemy jako pierwsi w Polsce przedstawić słuchaczom wersję audio, i to w jakości superprodukcji, tego dzieła Kena Folletta. Pisarz, zasłużenie, ma w Polsce grono fanów, których nasza realizacja przeniesie do świata sprzed stu lat na ponad 40 godzin. Cały zespół realizujący nagranie dał z siebie wszystko, by świat przedstawiony był realistyczny, przekonujący i wciągający – mówi Marcin Beme z Audioteka.pl.

Audioteka.pl rozwija także ofertę podcastów. Przebojem jest program „Don’t Give Up” Anny Gacek. Zaraz po odejściu z radiowej Trójki gwiazda eteru zaczęła działać w nowym medium. – To nie jest czas na smutną muzykę! Don’t Give Up to piosenki, które dodają skrzydeł. Piosenki nadziei i siły. Stworzone w momentach euforii, by zatrzymać ją w melodiach na zawsze i w chwilach najgorszych, by nigdy nie przestać wierzyć, że i to minie. Piosenki do śpiewania na całe gardło i tańczenia, gdy nikt nie patrzy. Dajcie się im porwać, zabrać w tę szaloną podróż. Znajdziecie się w najlepszych miejscach. A wrócicie z nich pewni tego, że nie jesteście sami. Bo zawsze jest muzyka – mówi Gacek, która prowadzi też słuchowisko „Sweet 90’”.

Gospodarzem dwóch podcastów – „Nie wiem” i „Umiar” – jest Filip Springer, reportażysta, autor „Źle urodzonych” i „13 pięter”, jeden z największych znawców architektury w Polsce. Przebojem Audioteka.pl jest „Czarny romans” – siedmioczęściowy dokument odkrywający kolejne rozdziały z życia jednej z najbardziej tajemniczych warszawskich postaci – Jana Wiesława Polkowskiego, czyli Czarnego Romana.

Audioserialem jest także „Sierżant Cuff” o tajemniczym morderstwie. W rolach głównych Borys Szyc i Olaf Lubaszenko. Natomiast w „Animie” lokalny listonosz chce zgłosić zaginięcie 25 mieszkańców pobliskiej wsi. Ich domy stoją puste, a po mieszkańcach ani śladu. Aspirant Jan Willer szuka racjonalnego wytłumaczenia. W roli głównej Łukasz Simlat.

W czasie przymusowej izolacji Audioteka.pl oferuje rozrywkę, przynosi ukojenie, pozwala uciec w świat fantazji. Zanurzmy się w dźwiękach, oddajmy relaksowi, dajmy porwać słowom mistrzów.