Osiem milionów turystów rocznie nie może się mylić. Czeska stolica pozostaje jednym z najatrakcyjniejszych miast świata. My proponujemy zwiedzić ją śladami artystów, pisarzy i… piłkarzy.
Libeň i ściana Hrabala
Pragę za swoje miejsce na ziemi uważało wielu znanych pisarzy. Jednym z nich był Bohumil Hrabal, który w swojej twórczości rozsławił robotniczą dzielnicę Libeň. Mieszkał właśnie tam, w dawnej kuźni przy ulicy Na Grobli (Na Hrázi), którą lubił nazywać Na Grobli Wieczności. Dziś nie ma już tego budynku, podwórza, na którym tynk ze ścian łuszczył się jak ciasto francuskie, i szopy, na dachu której Hrabal przesiadywał, pisząc. Powstał za to w tym miejscu ogromny mural poświęcony pisarzowi. Jego wielbiciele ściągają tu z całego świata, by zrobić sobie zdjęcie. Gdy zaliczymy spacer śladami pisarza, warto wrócić na Stare Miasto i zajrzeć na ulicę Husovą 228/17, do piwiarni Pod Złotym Tygrysem (U Zlatého Tygra), jego ulubionej gospody. To tutaj spotkał się z Václavem Havlem i Billem Clintonem w czasie wizyty amerykańskiego prezydenta w 1994 roku. Warto wybrać się tam już w godzinach popołudniowych, miejsce jest bowiem oblegane i późnym wieczorem często możemy już tylko liczyć na piwo wypite „na stojaka” przy barze.
Letná
Kultowe miejsce ze smutną historią. To na tym wzgórzu stał kiedyś okryty złą sławą największy na świecie pomnik Stalina. Jego autor na krótko przed odsłonięciem w 1955 roku popełnił samobójstwo. Pomnik przetrwał zaledwie kilka lat, już w 1962 roku został zburzony. Dziś na jego miejscu stoi ogromny metronom, a wokół rozciąga się park, w którym prażanie chętnie się spotykają, jeżdżą na deskorolkach, odpoczywają i popijają piwo, u stóp mając całe miasto. To tutaj uciekali od codziennego kieratu bohaterowie powieści Jaroslava Rudiša. Gdy już zmęczą nas hałas i tłok w centrum miasta, warto wziąć z nich przykład i wyciszyć się odrobinę wśród zieleni letenskiego parku.
Kasárna Karlín
Kolejne miejsce z duszą. Na terenie dawnych koszar wojskowych w dzielnicy Karlín, zaledwie kilka minut drogi od dworca autobusowego Florenc, powstało tętniące życiem centrum artystyczne i imprezowe. Zaniedbane niegdyś budynki dziś przyciągają rodziny i miłośników kultury. Swoją siedzibę ma tam między innymi Karlin Studios – praskie stowarzyszenie zajmujące się sztukami plastycznymi. W koszarach działają klub i kawiarnia, przez cały rok organizowane są tam spotkania i koncerty, latem zaś – pokazy filmowe pod gołym niebem.
Muzeum Oty Pavla
Przy okazji pobytu w Pradze warto zarezerwować sobie czas na krótki wypad poza miasto, do Buštěhradu. W miejscowości, gdzie mieszkała kiedyś rodzina pisarza, unieśmiertelniona przez niego w „Śmierci pięknych saren”, mieści się dziś poświęcone mu muzeum. Dzięki inicjatywie pasjonatów, przy wsparciu krewnych Pavla, jego przyjaciół i żyjących do dziś bohaterów jego książek, powstał ciekawy zbiór pamiątek po pisarzu. Oprócz rękopisów można obejrzeć też zestaw jego osobistych wędek, a nawet misia, którym bawił się w dzieciństwie. Do Buštěhradu można bez problemu dojechać z Pragi autobusem, warto jednak sprawdzić wcześniej godziny otwarcia muzeum. Wielbicielom czeskiej kuchni polecamy przy okazji obiad w pobliskiej gospodzie.
Skautský Institut
Jedno z najbardziej hipsterskich miejsc w Pradze znajduje się w samym sercu miasta, przy Rynku Staromiejskim (Staroměstské náměstí). Podczas gdy wokół pomnika Jana Husa oraz słynnego praskiego Orloja kręcą się tłumy turystów, wtajemniczeni mogą wpaść na kawę, piwo lub kawałek ciasta do Instytutu Harcerskiego (Skautský Institut) – kawiarni prowadzonej przez harcerzy. Ceny są tu bez porównania przystępniejsze niż w okolicznych kawiarniach, można spróbować pysznych domowych wypieków i smakołyków podawanych w menażkach, latem zaś usiąść przy stolikach rozstawianych na wewnętrznym dziedzińcu. Kawa lub piwo przy dźwiękach pianina, z widokiem na praski Rynek Staromiejski? Trudno nie skorzystać z takiej okazji.
Lidice
Kolejne miejsce w pobliżu Pragi, które odwiedzić powinni przede wszystkim pasjonaci czeskiej historii, ale także wszyscy ci, którzy uważają, że Czesi nie stawiali oporu w czasie wojny. Lidice to jedna z dwóch wsi doszczętnie spalonych przez nazistów w odwecie za zabójstwo Reinharda Heydricha, protektora Czech i Moraw. Heydrich, który zginął z ręki wysłanych przez rząd w Londynie spadochroniarzy, Jozefa Gabčika i Jana Kubiša, był najwyżej postawionym nazistowskim dowódcą zabitym w zamachu. Ze względu na krwawą zemstę Niemców zamach do dziś pozostaje jednak sprawą kontrowersyjną. W Lidicach znajduje się obecnie muzeum, prezentujące historię wioski zniszczonej przez hitlerowców. Na miejscu dawnej wsi powstał park, w centrum którego stoi pomnik lidickich dzieci zamordowanych przez nazistów.
MeetFactory i rzeźby Davida Černego
Trudno sobie dziś wyobrazić Pragę bez rzeźb Davida Černego. Do najsłynniejszych należą ruchomy pomnik Franza Kafki przed centrum handlowym Quadrio przy Alei Narodowej, ogromne bobasy z kodem kreskowym zamiast twarzy na žižkovskiej wieży telewizyjnej oraz rzeźba św. Wacława w praskiej Lucernie, będąca parodią słynnego pomnika na placu Wacława. Zaangażowany politycznie i nieuznający żadnych świętości Černý słynie jednak z jeszcze bardziej kontrowersyjnych projektów. W 2013 roku za jego sprawą po Wełtawie pływała ogromna różowa dłoń wystawiająca środkowy palec – gest pod adresem Miloša Zemana – a w 2009 roku artysta obraził wszystkie narody Unii Europejskiej swoją rzeźbą „Entropia”. O ogromnym dystansie zarówno rzeźbiarza, jak i władz miasta świadczy dzieło Černego, które szczególnie polecamy zobaczyć – mieszcząca się przed Muzeum Franza Kafki fontanna mająca postać dwójki mężczyzn sikających do zbiornika w kształcie Czech. Penisami figur i strumieniem wody sterować można przy pomocy SMS-ów. Po więcej zapraszamy na ulicę Ke Sklárně 3213/15, do MeetFactory – centrum sztuki współczesnej założonego przez Davida Černego.
Ďolíček Stadion i Bohemians 1905
Prascy fani futbolu zdają się podzieleni na kibiców Slavii Praga i Sparty Praga, ale na stadionie Ďolíček w praskich Vršovicach biją najgorętsze serca prażaków. Tutaj też słychać rozmowy po angielsku, niderlandzku czy niemiecku, bo zagraniczni turyści i mieszkańcy Pragi też pokochali piłkarski klub Bohemians 1905.
Jego historia jest niezwykła. W 1927 roku Australijczycy szukali w Czechosłowacji klubu, który zgodziłby się zagrać serię meczów na Antypodach. Najlepsze zespoły odmówiły, ale AFK Vršovice niewiele miał do stracenia, a w klubowej straszyła pustka. Czeska drużyna popłynęła do Australii statkiem, podczas niemal miesięcznej podróży regularnie trenowała na jego pokładzie. Na miejscu, gdzie traktowani byli jak reprezentacja Czechosłowacji, wygrywali mecz za meczem.
W nagrodę czescy piłkarze dostali dwa kangury. Jeden z nich stoi jako eksponat w klubowym muzeum. Po powrocie zmienili nazwę na Bohemians, a zielony kangur stał się herbem klubu. Do dziś zachęca kibiców do dopingu. A ten w Czechach w towarzystwie piwa to po prostu dobra zabawa bez względu na wiek czy płeć.
DOX: Centre for Contemporary Art
W niegdyś przemysłowej dzielnicy Holešovice, w zrekonstruowanym kompleksie budynków przemysłowych z XIX wieku, znajduje się Centrum Sztuki Współczesnej DOX. To wielofunkcyjna przestrzeń prezentującą czeską i międzynarodową sztukę, architekturę oraz design. Oprócz sal wystawowych znajdują się tutaj kawiarnia, księgarnia i sklep z designem. Centrum prowokuje do dyskusji na aktualne tematy.
Niektóre z nich odbywają się w niezwykłej sali, która przypomina sterowiec wybudowany pomiędzy dwoma budynkami Centrum Sztuki Współczesnej DOX. Sterowiec został wykonany z drewna i stali, mierzy 42 metry długości i 10 metrów szerokości. Budowla została zaprojektowana przez światowej sławy czeskiego architekta Martina Rajniša.
Budynek Czeskiego Radia
Czesi są bardzo mocno przywiązani do publicznego radia, które do dziś jest symbolem niezależności i wysokiej jakości dziennikarstwa. W historii Czechosłowacji Czeskie Radio nie tylko informowało, ale także stawiało opór i jednoczyło Czechów. Jego audycje towarzyszyły całemu narodowi nawet w momentach smutku oraz tragedii narodowych.
Český rozhlas (wtedy Československý rozhlas) zaczął nadawać 18 maja 1923 roku z lotniska w Kbelích. Studio Radia Praha mieściło się w wielkim namiocie postawionym na trawie. Pierwsza audycja trwała zaledwie ponad godzinę. Na przełomie lat 20. i 30. poprzedniego wieku zaczęto stawiać budynek Czeskiego Radia (Vinohradská 1409/12). Autorem projektu był znany architekt Bohumil Sláma, który w sąsiedztwie trzypiętrowych domów postawił na wykorzystanie swoich ulubionych materiałów – żelbetowej konstrukcji i betonu.
Budynek Czeskiego Radia ma dla Czechów znaczenie symboliczne. To właśnie tutaj trwały walki podczas praskiego powstania w maju 1945 roku. W sierpniu 1968 roku podczas inwazji wojsk Układu Warszawskiego wzywano Czechów i Słowaków do oporu, a sami pracownicy radia przeciwstawiali się radzieckim komandosom. Na budynku przy Vinohradskiej 12 wiszą tablice, które upamiętniają tamtych bohaterów. W każdą rocznicę inwazji z 1968 roku przed budynkiem radia odbywają się główne uroczystości wspomnieniowe.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.