Znaleziono 0 artykułów
22.03.2024

Kolor jako narzędzie buntu: Ekspresjonistyczna wystawa w DESA Unicum

22.03.2024
Tomasz Ciecierski, Kompozycja - dyptyk, 1985 (Fot. Materiały prasowe)

W DESA Unicum zorganizowano kolejną wystawę. Tym razem dom aukcyjny zaprasza w historyczną podróż przez cztery dekady polskiej sztuki współczesnej. „Sztuka Współczesna. Ekspresja Przełomu Wieków” skupia się na zapoczątkowanym w latach 80. zjawisku ekspresji.

Lata 80. ubiegłego wieku to czas dynamicznych przemian. Żyjący wtedy obywatele zmagali się z fatalną gospodarką, prześladowaniami politycznymi, transformacjami w ustroju społecznym, brakiem perspektyw i nadziei na lepszy czas. Zmiany zaobserwować można było również w polskiej sztuce. Artyści zdecydowali się odrzucić tworzoną przez lata abstrakcję, aby w nowym formacie wyrazić bunt przeciwko działaniom ówczesnej władzy.

Wiesław Szamborski, „Okna”, 1971/1974 (Fot. Materiały prasowe)

Walka z cenzurą

Artyści wybierali wiele form ekspresji: malowali i rzeźbili, kręcili filmy, pisali wiersze i manifesty, organizowali uliczne happeningi, a nawet wydawali własne pisma artystyczne i informacyjne. Ich celem była walka z cenzurą i odczarowanie szarej rzeczywistości PRL. Dlatego prace z tamtego okresu są kolorowe, zamaszyste i energiczne.

Artyści lat 80. tworzyli alternatywne środowiska, działające w obiegu nieoficjalnym, poza kontrolą cenzury. Sztuka ta rodziła się z buntu przeciwko okolicznościom, w którym przyszło im żyć. Różnorodne postawy artystów łączył wysoce emocjonalny stosunek do malarskiego métier, samoorganizacja oraz krytyczny stosunek do komunistycznej władzy — wyjaśnia Dorota Monkiewicz, historyczka sztuki. 

Na wystawie w DESA Unicum znalazły się prace artystów warszawskiej Gruppy działającej od 1983 roku. W tym dzieła Ryszarda Grzyba, Pawła Kowalewskiego, Jarosława Modzelewskiego, Włodzimierza Pawlaka, Marka Sobczyka i Ryszarda Woźniaka. Każdy z nich traktował malarstwo jako formę manifestu i buntu. Choć grupa zakończyła działalność w 1992 roku, jej dorobek przez lata inspirował kolejne pokolenia.

Odwiedzając ekspozycje warto zwrócić również uwagę na zjawisko polskiej transawangardy. Po raz pierwszy na jednej wystawie znaleźli się wszyscy jej przedstawiciele: Zbigniew Dowgiałło, Wojciech Tracewski i Anna Gruszczyńska. Miłośników powojennej awangardy zainteresują prace Tomasza Ciecierskiego, Tomasza Tatarczyka i Edwarda Dwurnika.

Natalia Bażowska, „Dotyk”, 2022 (Fot. Materiały prasowe)

Współczesna ekspresja

Ekspozycja „Sztuka Współczesna. Ekspresja Przełomu Wieków” skupia się na ewolucji zjawiska ekspresji od początku lat 80. aż po twórczość współczesnych artystów. Wśród nich znalazły się prace 29-letniej Kingi Burek, która odważnie komentuje bieżące wydarzenia społeczne.

Kinga Burek jest świetnym przykładem na to, że forma wyrazu przyjęta przez artystów w latach 80. jest wiecznie żywa i ponadczasowa. Jednak nie tylko Burek sięga do zjawiska ekspresji w ramach sztuki zaangażowanej, komentującej. Na wystawie w DESA Unicum znalazły się także prace Michała Minora, Piotra Ambroziaka czy Natalii Bażowskiej. Zwłaszcza na Bażowską warto zwrócić uwagę. Artystka tworzy obrazy, będące wynikiem jej obserwacji ludzi i natury, przetworzonych przez jej wyobraźnię. W jej pracach widzimy materię, formującą się w konkretne, choć nie do końca określone byty – komentuje Katarzyna Szczęsna, ekspertka DESA Unicum.

Wystawę „Sztuka Współczesna. Ekspresja Przełomu Wieków” oglądać można do 26 marca 2024 roku.

Aleksandra Kupras
Proszę czekać..
Zamknij