Superstulatkowie, którzy posiedli sekret długowieczności, mają ze sobą dużo wspólnego. Uczą, by nie odgradzając się od bolesnej historii, współtworzyć przyszłość.
Jeszcze nigdy w historii nie mieliśmy tak wielu Polaków powyżej 110. roku życia. W pierwszej połowie XX w. Polska doświadczyła dwóch wojen światowych, później kilku dekad niezwykle trudnej sytuacji ekonomicznej i politycznej, do tej pory służba zdrowia kuleje. Jednocześnie nastąpił przełom w długowieczności w naszym kraju. Niedawno odbyły się 116. urodziny pani Tekli. To najstarsza obecnie żyjąca osoba w Polsce i druga najstarsza na świecie.
– Osoby długowieczne mówią, że czynnikiem wpływającym na ich dobre zdrowie jest posiadanie celu w życiu. Tym celem może być osiągnięcie jakiegoś statusu społecznego, wykonywanie wymarzonego zawodu, oddanie się hobby. To ludzie o silnych osobowościach, które charakteryzuje pewność siebie, życiowa energia, umiejętność nieprzejmowania się codziennymi troskami i bardzo silne więzi społeczne. Oczywiście kluczowy jest także czynnik genetyczny – mówi mi Wacław Jan Kroczek z Gerontology Research Group, organizacji naukowej zajmującej się badaniami nad zdrową starością oraz uwierzytelnianiem wieku superstulatków (ang. supercentenarians, czyli osób powyżej 110. roku życia).
Do tego opisu pasuje Henryk Kozubski, zwany wielickim Chagallem. Pan Henryk po osiemdziesiątce zaczął malować obrazy, a po setce pisać wiersze. Zmarł w wieku niemal 110 lat. Studziesięcioletni Alfred Date z Australii pomagał osieroconym pingwinom zagrożonym wyginięciem, dziergając dla nich sweterki.
W 2022 r. w Polsce żyło 5 tys. osób powyżej 100. roku życia oraz pięć powyżej 110. – Nie jest to zaskakujące – mówi Kroczek. – Jedna na tysiąc osób w wieku 100 lat dożywa 110. roku życia. Gliwiczanka pani Tekla jest fenomenem na skalę światową. Nikt przed nią nie ukończył w Polsce wieku 112, 113, 114, 115 i 116 lat. Jest pionierką, rekordzistką długowieczności Europy północno-środkowej. W Niemczech jeszcze nigdy nie udowodniono, żeby ktoś dożył 113 lat, a Niemcy są krajem potężniejszym ekonomicznie, większym ludnościowo, bogatszym, a także nieco cieplejszym.
Najstarszą obecnie żyjącą osobą jest siostra zakonna z Francji Lucile Randon. Urodziła się 11 lutego 1904 r. Siostra Randon jest też czwartą najstarszą osobą w historii. W wieku 117 lat przeszła COVID. Uważa, że długi wiek zawdzięcza genom, trudnym doświadczeniom, które uczą nieprzejmowania się błahostkami, oraz intensywnemu życiu.
– Babcia pomagała innym. Mam na myśli małe rzeczy – pieczenie, szycie, opiekę nad chorym, dzieckiem, wnukiem – mówi mi wnuk 116-letniej pani Tekli, Adam. – Jako dziecko lubiłem być przy babci, bo czułem się przy niej bezwarunkowo kochany i bezpieczny. Przez całe życie pilnowała, by jeść dużo owoców, warzyw i pić wodę. Mówi, że obecnie jej celem jest dbanie, by wnuki i prawnuki zdrowo się odżywiały w czasach, gdy ludzie przestali o to dbać. I by dbali o gust, który obecnie ginie. Babcia bardzo zwraca uwagę na harmonię. Chce, by wszystko ze sobą współgrało – kolorystycznie, wzorami, stylem. Jest ciepła i jednocześnie pewna siebie, stanowcza. W wieku 100 lat wyglądała i czuła się na 75. I gdy rodzina traktowała ją jak staruszkę, mówiła: „od dziś dla was nie jestem już babcią. Proszę mówcie do mnie pani Teklo Juniewicz”.
Superstulatkowie mają wiele cech wspólnych: doceniają każdy dzień życia, zachowują wewnętrzny spokój w trudnych sytuacjach, mają zaufanie do własnego umysłu. „Zamiast pytać, czy Bóg umarł, powinniśmy pytać, czy umarł człowiek? To wydaje się być centralnym problemem ludzkości w społeczeństwie przemysłowym” – pisał psycholog Erich Fromm. Stulatkowie uczą, by nie odgradzając się od bolesnej historii, współtworzyć przyszłość.
*
Justyna Kopińska: dziennikarka, socjolożka, zajmuje się tematyką kryminalną związaną z prawem karnym, sądami i więziennictwem. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej. Jest laureatką Nagrody Dziennikarskiej Amnesty International, Pióro Nadziei.
Otrzymała Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę Newsweeka im. Teresy Torańskiej oraz wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów. Autorka pięciu książek, m.in. „Z nienawiści do kobiet” i „Polska odwraca oczy”.
Jako pierwsza dziennikarka z Polski otrzymała European Press Prize w kategorii „Distinguished Writing Award”.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.