Znaleziono 0 artykułów
20.06.2025

Kortyzol to hormon niezbędny do naszego przetrwania. Jak naprawdę działa?

Wakacje sprzyjają obniżeniu poziomu kortyzolu (Fot. Ina Lekiewicz)

Błędnie nazywany „hormonem stresu” kortyzol zyskał złą sławę. W sieci trwają krucjaty przeciwko „kortyzolowej twarzy” czy „kortyzolowemu brzuchowi”. Nie tędy droga. Zrozumienie działania kortyzolu i odpowiednie zarządzanie nim, a właściwie… swoim życiem, to klucz do dobrostanu.

Kortyzol produkowany przez korę nadnerczy przedostaje się z nich do krwiobiegu i dzięki temu dociera do każdej komórki naszego ciała. Nic zatem dziwnego, że kilka lat temu podczas badań nad tym hormonem odkryto jego obecność nawet we włosach i w paznokciach. Te wyniki jednak sprawiły, że zyskał on kolejnych wrogów. – Kortyzol jest hormonem niezbędnym do naszego przetrwania – podkreśla dr n. med. Katarzyna Skórzewska, ginekolożka i endokrynolożka, nazywa kortyzol hormonem mobilizacji, w książce „Kortyzol. Jak oswoić hormon, który rządzi twoim życiem”. – Sprzyja czujności i skupieniu uwagi, pozwala przewidzieć zagrożenie i zaadaptować się do stresujących okoliczności. Wpływa na wiele procesów fizjologicznych – od metabolizmu, poprzez apetyt, bicie serca i ukrwienie narządów wewnętrznych, aż po modelowanie procesów poznawczych.

Ludzki organizm jest przystosowany, by uwalniać kortyzol w odpowiednim momencie. Jego nadmiar czy niedobór mogą negatywnie wpłynąć na dobrostan

Co istotne, kortyzol aktywuje reakcję immunologiczną – działa przeciwzapalnie. W procesach immunologicznych nagły wyrzut kortyzolu zwiększa wstępną mobilizację komórek odpornościowych w miejscu infekcji, w drogach oddechowych, w przewodzie pokarmowym i w uszkodzonych tkankach, forsując przewagę odpowiedzi humoralnej nad komórkową.

Ludzki organizm jest przystosowany, by uwalniać kortyzol w odpowiednim momencie. Jednak rzeczywiście jego nadmiar czy niedobór mogą negatywnie wpłynąć na dobrostan. Nadmierne wydzielanie kortyzolu może powodować zaburzenie działania układu odpornościowego, wpływa na występowanie dermatoz skórnych, takich jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, bielactwo, łysienie plackowate. Wysoki poziom kortyzolu powoduje wzmożone pocenie się i produkcję sebum, co może prowadzić do zaostrzenia trądziku, upośledza funkcję barierową skóry i pogarsza gojenie się ran. Kortyzol w nadmiarze niszczy też kolagen odpowiedzialny za utrzymanie elastyczności i gładkości skóry, przekładając się na zmianę w mikroreliefie i ostatecznie na zmarszczki. Upośledzenie naturalnej bariery skórnej i zmniejszony potencjał antyoksydacyjny powodują także szybsze starzenie się skóry. Ponieważ kortyzol może wpływać na poziom dopaminy i serotoniny w mózgu, potrafi również oddziaływać na nastrój, a jego wyższy poziom wiąże się z zaburzeniami zdrowia psychicznego, takimi jak depresja czy lęk.

Kluczem do oswojenia kortyzolu jest modyfikacja stylu i trybu życia

Kluczem do oswojenia kortyzolu jest modyfikacja stylu i trybu życia – zapewnia doktor Skórzewska. – Chodzi o zadbanie o jakościowy regenerujący sen, regularne i zbilansowane posiłki, wyeliminowanie szkodliwych czynników i nawyków sabotujących dobrostan. Zdrowa dieta, bogata w antyoksydanty, witaminy i minerały, bez nadmiaru cukru i przetworzonej żywności, pomaga w uregulowaniu wydzielania kortyzolu i poprawie kondycji skóry.

Ekspertka zaleca również potwierdzone badaniami sposoby, jak mindfulness, ćwiczenia oddechowe, medytacja, spacery, aktywność fizyczna, które pomagają zarządzać skutecznie i całościowo stresem.


Cały tekst znajdziesz w nowym wydaniu „Vogue Polska Beauty”, które można zamówić z wygodną dostawą do domu.

Sesja okładkowa do nowego numeru została zrealizowana na Maderze (Fot. Ina Lekiewicz)

 

Paulina Klepacz
  1. Uroda
  2. Zdrowie
  3. Kortyzol to hormon niezbędny do naszego przetrwania. Jak naprawdę działa?
Proszę czekać..
Zamknij