Lady Gaga: Wielka impreza outsiderki

Ma 37 lat, od ponad dziesięciu, z każdą kolejną płytą, trasą koncertową, rolą, stawała się coraz bardziej znaczącą ikoną. Drugiej takiej nie znajdziecie. W biografii Lady Gagi, „Applause”, która właśnie ukazała się po polsku, Annie Zaleski opisuje narodziny legendy. 

„Nie chciałam zaczynać występu, kiedy wciąż gadali, więc rozebrałam się. Usiadłam przy pianinie w samej bieliźnie. Właśnie wtedy zrozumiałam, jakiego rodzaju artystką pop chcę być” – wspominała Lady Gaga w wywiadzie dla „The Independent” w 2009 roku. Mam poczucie, że w tym wyznaniu zawiera się cała jej osobowość. Niezależna, silna, bezkompromisowa i na swój sposób szalona. Do celu dąży wytrwale, ale nie za wszelką cenę, bo zna swoją wartość. Artystka totalna. Pierwsza w historii kobieta, która w jednym roku zdobyła Oscara, nagrodę Grammy, Złoty Glob i statuetkę BAFTA. Rok 2019 zdecydowanie należał do niej, ale i wcześniej pokazywała, co potrafi. 

Fundacja Lady Gagi Born This Way: Jak znaleźć broń przeciw złu

Żeby nie było tak słodko, droga na szczyt Stefanii Germanotty wcale nie była usłana różami, a raczej zdobyta ciężką, a często wręcz katorżniczą pracą. Mimo że jej dom rodzinny był ciepły, kochający, nie uniknęła koszmaru dorastania. W wywiadach wielokrotnie wspominała, że w szkole średniej była szykanowana i wyśmiewana. Nie tylko za swój styl, ale też za niepokorną osobowość, niechęć do podporządkowywania się.

Prestiżowe katolickie liceum, do którego posłali ją rodzice, zdecydowanie nie było środowiskiem dla niej. Oczekiwano tam dopasowania się do innych i posłuszeństwa. Po latach artystka zrozumiała, jak duży wpływ na jej osobowość miał fakt, że latami musiała tłumić swoją energię i ekscentryczność. Dopiero opuszczenie szkoły, a w najpełniejszym stopniu rzucenie studiów, na które poszła po liceum, uwolniły jej prawdziwą osobowość. „Okazało się, że wszystkie rzeczy, które przez tyle lat skrupulatnie ukrywałam, moi przyjaciele artyści i muzycy uważali za cudowne i wyjątkowe. Nareszcie więc pokochałam te cechy i zaakceptowałam”, wyznała w wywiadzie dla „Rolling Stone”, w którym opowiedziała również o gnębieniu, wyzywaniu, a nawet aktach przemocy, jakich doświadczała w szkole średniej. Wszystkie te przeżycia po latach skłoniły ją do otworzenia wraz z mamą fundacji Born This Way, która wspiera młodych ludzi, wyposaża ich w narzędzia pomagające zmagać się z prześladowaniem w szkole. Misją fundacji jest promowanie życzliwości i krzewienie kultury opartej na miłości, co według Gagi i jej mamy jest najlepszą bronią przeciw złu.

Album „The Fame”: Początek międzynarodowej sławy Lady Gagi

Doświadczenia szkolne na swój sposób zahartowały artystkę, ale też dały początek stanom lękowym i depresyjnym, z którymi Gaga zmagała się przez lata. Szczególnie trudny był dla niej pierwszy okres w karierze, kiedy spotykała się z odrzuceniem i niezrozumieniem jej indywidualności. Jej pierwszy kontrakt płytowy został rozwiązany po odsłuchaniu przygotowanego przez kilka miesięcy demo. Wytwórnia nie chciała nawet rozmawiać na temat poprawienia materiału. Producent Antonio „L.A” Reid uznał muzykę za mało interesującą. Po latach wspominał, że tej decyzji najbardziej żałuje w życiu. „Po prostu miałem bardzo zły dzień” – opowiadał w wywiadach. 

Jego zły dzień dla Gagi oznaczał depresję. Ale dał jej też siłę do walki. Okres po zerwanym kontrakcie uznaje się w jej karierze za najbardziej twórczy i szalony. To wtedy artystka przeszła metamorfozę z ambitnej, genialnej pianistki z rockowym zacięciem do bezkompromisowej, glamrockowej performerki bez zahamowań. W końcu nie miała już nic do stracenia. „Zagrałam w każdym klubie w Nowym Jorku, zrobiłam z siebie pośmiewisko w każdym klubie, a potem zdobyłam prestiż w każdym klubie. A teraz mam zamiar zmienić świat. Cekin po cekinie” – napisała w swojej biografii Lady Gaga.

Jakiś czas po odrzuceniu kontraktu udało jej się podpisać nowy, którego efektem był jej pierwszy solowy album „The Fame”. To na nim znajdziemy największe przeboje artystki – „Poker Face”, „Paper Gangsta” czy „Paparazzi”. Można pomyśleć, że tytuł albumu zobowiązuje, bo przyniósł on Gadze międzynarodową sławę i miejsce na podium, z którego nie schodzi od prawie 15 lat.

Biografia „Applause”: To niemożliwe, żeby jedno życie pomieściło aż tyle

Oczywiście zdarzają się w jej karierze wzloty i upadki, choć te drugie można policzyć na palcach jednej ręki. Biografka artystki, Anne Zaleski, podkreśla w swojej książce, że Gaga jest jak outsiderka, której cudem udało się wejść na imprezę. Takich okazji się w życiu nie przepuszcza, dlatego też artystka na swój sukces wciąż bardzo ciężko pracuje. Ma pełną świadomość tego, z czym wiąże się sława, i stara się mieć wszystko pod kontrolą. 

Tym bardziej że ma za sobą traumatyczne doświadczenie nadużycia seksualnego. Sprawcą tego czynu była osoba z bliskiego otoczenia artystki, która próbowała ją zmanipulować i „coś jej załatwić” u progu międzynarodowej kariery. To trudne przeżycie pozwoliło wokalistce zrozumieć brudne mechanizmy rządzące światem show-biznesu, przeciwstawiać się im głośno.

Gaga w środowisku słynie ze swojej stanowczości, pracowitości i niechęci do wszelkich układów. Sama nie zgadza się na kompromisy. Ostatecznie jej nieszablonowość stała się atutem, a nie powodem do drwin. Kiedy śledzi się karierę artystki, trudno mieć wątpliwość co do tego, że w jej przypadku taka postawa naprawdę się sprawdza. 

Udowadnia to również Zaleski, która w „Applause” bardzo wnikliwie analizuje karierę Gagi, bez lukrowania. Biografka opowiada o artystce przez pryzmat jej kolejnych albumów. Każdy rozdział wzbogacony jest o liczne cytaty z wywiadów i wystąpień oraz archiwalne zdjęcia. Tematem książki są też teksty piosenek Gagi, które choć popowe, taneczne, kryją w sobie treści warte odkrycia. 

Czytając „Applause”, wielokrotnie ma się poczucie, że to niemożliwe, żeby jedno życie pomieściło aż tyle – kreacji, pomysłów, odsłon. Gaga przyzwyczaiła nas, że nic nie jest na stałe. Na scenie podczas jednego występu potrafi przebrać się kilkadziesiąt razy, a jej stroje sceniczne przeszły do historii mody. Nie ustaje też w poszukiwaniach artystycznych. Jest nie tylko piosenkarką i performerką, ale również zdolną, nominowaną do najważniejszych nagród aktorką. I czuję, że jeszcze nieraz nas zaskoczy. Tej energii nic już nie zatrzyma.