Projektanci w hołdzie społeczności LGBT+

Moda była od zawsze zespolona z kulturą i historią ruchu LGBT+. Przedstawiamy pokazy z ostatnich 20 lat, które zapisały się w historii jako celebracje inkluzywności, równości i tolerancji.

Thierry Mugler wiosna-lato 1992: Królestwo kampu

Na swój pokaz w Century Plaza Hotel w Los Angeles Mugler zaprosił drag queen, Lypsinkę, której występy inspirowane były złotą erą Hollywood (aktorką Joan Crawford) i mody (modelka Dovima z lat 50.). Lypsinka, czyli John Epperson, wystąpiła w czterech różnych strojach, m.in. garniturze łączącym estetykę lat 50. i 80. oraz czarnej halce.

Walter Van Beirendonck wiosna-lato 1996: Skandal w słusznej sprawie 

Kryzys AIDS wywarł głęboki wpływ na świat mody, a ból spotęgowały wstyd towarzyszący pandemii. Belgijski projektant Walter Van Beirendonck, który zawsze lubił prowokować, wyraził swoje zdanie w kolekcji Killer Astral Travel 4D-Hi-D. Pokazowi towarzyszyły jaskrawe kolory, dużo plastiku (odnoszącego się zarówno do fetyszu, jak i bezpiecznego seksu) oraz maski w kształcie poduszek z hasłami „Get off my dick” i „Blow Job”.

Jean Paul Gaultier haute couture wiosna-lato 1998: Queer couture

Enfant terrible francuskiej mody w mistrzowski sposób przejmuje estetykę queer. Już w połowie lat 80. ubierał mężczyzn w spódnice, czerpał też garściami z homoerotycznego motywu muskularnego marinière (żeglarza). Gaultier współpracował także z przyjacielem i muzą Tanelem Bedrossiantzem. Na pokazie w 1998 roku Bedrossiantz pojawił się w sukni z gorsetem i falbanami noszonej na białą koszulę z krawatem. Ta sylwetka znalazła się w katalogu wystawy „Camp: Notes on Fashion” w MET z 2019 roku. 

Alexander McQueen jesień zima 1998-1999: Męczennica McQueena 

Historia queer w modzie jest historią luk, ironicznych referencji i dorozumianych znaczeń, a także grą z tożsamością płciową, szczególnie biorąc pod uwagę sekrety wokół życia osobistego wielu postaci. Kolekcja McQueena – ciemna, metalowa, kanciasta – została zainspirowana Joanną d’Arc. Katolicka męczennica była często uznawana za queerowa postać historyczną – czy to przez Vitę Sackville-West spekulującą na temat homoseksualizmu rycerki w swojej książce z 1936 roku, czy też późniejszych dziełach, uznających Joannę za osobę transseksualną. – Każdy może być męczennikiem w swojej sprawie. Może ja byłem męczennikiem homoseksualizmu, gdy mialem sześć lat – mówił McQueen.

Chanel haute couture wiosna-lato 2013: Miłość nie wyklucza

Suknie ślubne zamykają pokazy haute couture. Pannie młodej czasami towarzyszy jej wybraniec. John Galliano w kolekcji wiosna-lato 2006 pokazał różne konfiguracje par, a w 2013 roku Karl Lagerfeld dwie panny młode idące ramię w ramię po wybiegu. Projektant twierdził, że to gest wsparcia dla homoseksualnych małżeństw we Francji (w tym samym roku zostały prawnie uznane). 

Raf Simons wiosna-lato 2017: Ikony na ubraniach

Queerowi artyści inspirują projektantów. Reżyser Derek Jarman – Christophera Baileya w kolekcji Burberry Prorsum na wiosnę-lato 2009, a malarz Dawid Wojnarowicz – Jonathana Andersona w tym roku. W swojej męskiej kolekcji na 2017 roku Raf Simons blisko współpracował z dziełami Roberta Mapplethorpe’a, prezentując surowe prace fotografa na serii projektów. Materiał stawał się ruchomą ramą – od homoerotycznych zbliżeń po nieformalne portrety.

Ashish jesień-zima 2017-2018: Tęczowo i mrocznie

Zamiłowanie Ashisha Gupty do blichtru sprawia, że jego projekty są widoczne z daleka. W kolekcji z 2017 roku widać było cekinowe tęcze i brodacza w koszulce z napisem: Po co być niebieskim, gdy możesz być gejem!”. W następnym sezonie Gupta wkroczył na ciemniejsze terytorium – kolekcja wiosna lato 2018 była inspirowana, jak powiedział, ideą czarownic queer. 

Burberry wiosna-lato 2018: Kolorowa kratka 

Użycie tęczowej flagi w modzie często wywoływało kontrowersje. Ale pożegnalna kolekcja Christophera Bailey dla Burberry to hołd dla społeczności LGBTQ+ – uznanie homoseksualizmu Baileya i jego korzeni w klasie robotnicze. Oprócz tęczowej kratki Burberry, marka zaoferowała także wsparcie, przekazując darowizny na rzecz trzech organizacji charytatywnych LGBTQ+ : Albert Kennedy Trust, The Trevor Project i ILGA.

Thom Browne wiosna-lato 2018: Chłopięcość

Projektant zastanawiał się nad perspektywą płci z punktu widzenia dziecka. Przedstawiając parę własnych dziecięcych butów, zanurzonych w złocie, Browne zbadał – i odrzucił – surowe oczekiwania stawiane chłopcom, gdy dorastają. Ze ścieżką dźwiękową z filmu Sally Potter „Orlando” (1992) i serią projektów – spódnicami w paski i eleganckimi zapinanymi na guziki sukienkami pasującymi do dopasowanych marynarek. Kulminacją pokazu była hybryda panny młodej i pana młodego w smokingu z długim białym welonem. W kolejnym roku, w kolekcji jesień-zima 2019-2020, Browne przedstawił graficzne odbitki Uny Troubridge: fanki monoklu i partnerki poetki Radclyffe Hall.

Grace Wales Bonner wiosna-lato 2018: Esej na wybiegu

Piękne projekty są zbudowane na głęboko przemyślanym zestawie odniesień i powiązań, z których wiele poświęconych jest badaniom czarnej męskości i historii oraz narracji afrykańskiej diaspory. Program towarzyszący obejmował czytanie eseju Hiltona Alsa na temat miłości, dziedzictwa i czarnej sztuki queer oraz obrazy „The Homoerotic Photography” Carla Van Vechtena. Jako źródło inspiracji cytowała też powieść Baldwina „Mój Giovanni” z 1956 roku.

Opening Ceremony wiosna-lato 2019: Show must go on

Nowi projektanci – NO SESSO, Telfar, Christopher John Rogers, Art School, Gogo Graham, Patrick Church, Ella Boucht, Nicolas Lecourt Mansion, Luar, czy Hana Holquist – prezentują nowe podejście do genderu. Zbiegło się to w czasie z dyskusją o widoczności queer w modzie (od castingu pokazów po zaspokojenie potrzeb klientów). Pokaz Opening Ceremony dał twórcom queer możliwość realizacji własnych wizji – zwykły format został przerobiony na pokaz drag wyprodukowany przez zwycięzcę „RuPaul's Drag Race”, Sashę Velour z udziałem 40 modeli i wykonawców LGBTQ+.