Brutalizm, architektoniczny nurt z lat 40. XX wieku, powraca we wnętrzach. Bezkompromisowa estetyka, odważne formy i surowe faktury stają się inspiracją dla wielu projektantów. Przedstawiamy 10 marek, których meble powinni znać fani brutalizmu.
Styl brutalistyczny zapoczątkowany w architekturze pod koniec lat 40. XX wieku charakteryzują surowość i monumentalizm. Nazwa kierunku, będącego reakcją na dekoracyjne style przeszłości, pochodzi od francuskiego béton brut oznaczającego surowy beton, a początek dali mu brytyjscy architekci Alison i Peter Smithsonowie, twórcy projektu szkoły w Hunstanton z wyeksponowaną stalową konstrukcją, odsłoniętymi belkami stropowymi i przewodami instalacyjnymi. Zainteresowanie tym nadzwyczaj często krytykowanym nurtem powraca nie tylko we współczesnej architekturze, ale przede wszystkim we wnętrzach. Pragmatyczne podejście rozciąga się na projektowanie mebli.
Bezkompromisowa estetyka, odważne formy i surowe faktury brutalizmu stają się inspiracją dla wielu projektantów. Powstają obiekty podkreślające piękno prostoty, unikające ozdób na rzecz odważnych, geometrycznych form i celebracji naturalnych właściwości materiałów.
Completedworks: Stoliki, ławki i konsole tej marki łączą to, co przemysłowe, organiczne i rzeźbiarskie
– Tradycyjne projekty są utożsamiane z pewnymi zasadami, oczekuje się od nich trwałości i solidności. Nasze dzieła mają wizualny element bycia pomiędzy, co bardzo mi się podoba. Lubię też to, że piękne obiekty mają w sobie odrobinę dziwności – zapraszają do ponownego spojrzenia, aby spróbować w pełni zrozumieć, co się tu dzieje – mówi Anna Jewsbury, założycielka i dyrektorka artystyczna londyńskiej marki Completedworks.
Marka powstała w 2013 roku i początkowo oferowała biżuterię, z czasem ceramikę i przedmioty do domu. Kilka miesięcy temu wypuściła pierwszą kolekcję mebli. Projekty eksperymentują z równowagą, ciężarem i materialnością, łączą to, co przemysłowe, organiczne i rzeźbiarskie. Twarde formy aluminiowych lub wykonanych z brązu stolików, ławek czy konsoli wykończonych azotanem srebra imitują materiały bardziej elastyczne, jak mięsiste tkaniny, pianki, a nawet warstwowe ciasta. Anna Jewsbury nazywa to „oszustwem materiałów”.
David Horan dla Béton Brut: Irlandzki projektant stworzył dla londyńskiej galerii kolekcję mebli i oświetlenia
David Horan to irlandzki interdyscyplinarny projektant, którego praktyka projektowa wywodzi się z pogłębionych badań nad materiałami. Londyńska galeria Béton Brut od 2013 roku oferuje unikatowe, designerskie meble z Europy oraz Japonii, a poza tym reprezentuje współczesnych artystów, w tym właśnie Davida Horana.
Projektant stworzył dla nich kolekcję mebli i oświetlenia „Paper”. Za inspirację posłużyły mu francuskie tradycje rzemieślnicze decoupage i japoński ruch Mingei. Precyzyjne i architektoniczne formy powstają dzięki nakładaniu na siebie warstw ręcznie robionego papieru, a następnie lakierowaniu i polerowaniu wierzchniej części. Po poddaniu miękkiego materiału ostatecznej metamorfozie stojący na ośmiu prostopadłościanach niski stolik kawowy czy krzesła – dwie przecinające się bryły tworzące geometryczną całość – uzyskują „kamienny” charakter.
Carsten in der Elst: Masywne, kanciaste stoliki, krzesła czy ławki powstały z piaskowca odzyskanego w kamieniołomie
Niemiecki projektant Carsten in der Elst dąży do wykorzystania potencjału odpadów przemysłowych. Językiem jego twórczości jest materiał, którego istotę przekazuje dzięki zachowaniu widoczności procesów produkcyjnych. Projektant, szczegółowo dokumentując każdy etap prac, własnoręcznie wykonuje obiekty.
W serii mebli Graywacke Offcut wykorzystał produkty uboczne pochodzące z firmy zajmującej się wydobyciem i produkcją kamienia. – Trafiam na różne kształty i rozmiary odpadów. Kluczem jest cierpliwe poszukiwanie właściwych. Dzięki zastosowaniu odpowiedniej techniki klejenia łączę elementy, nie zmieniając ich wymiarów ani ich nie przetwarzając. To trochę jak układanie klocków – mówi projektant.
By znaleźć odpowiednie odpadki, Carsten odwiedził kamieniołom w Lindlar w zachodnich Niemczech, gdzie odzyskał duże płyty Lindlar Graywacke – odmiany twardego i ciemnego piaskowca, z którego powstały masywne, kanciaste stoliki, krzesła czy ławki.
Jacob Mathias Egeberg: Projektując meble wypoczynkowe, duński designer inspirował się brutalistyczną architekturą i amfibiami
Projekty z serii Amphibious inspirowane są lądowo-wodnymi pojazdami, jakimi są amfibie, brutalistyczną architekturą oraz transportowymi kontenerami. – Nadają się do użytku zarówno na lądzie, jak i na wodzie – zapewnia duński projektant Jacob Mathias Egeberg.
Kolekcja to trzy wzory mebli wypoczynkowych wykonanych z pianki poliuretanowej, które sprawdzają się w pomieszczeniach oraz na zewnątrz. Siedziska wydają się ciężkie, ale to wyjątkowo lekkie formy o ostrych graficznych liniach, zbudowane z kontrastujących polerowanych i szorstkich faktur.
Jan Ankiersztajn: Polski projektant od 2020 roku wszystkie wykonane z aluminium meble realizuje własnoręcznie
Stolik offcuts side table jest rezultatem improwizacji. – Jego kształt został w dużym stopniu podyktowany skrawkami blach, które leżały u mnie w warsztacie i były odpadkami po realizacji innych aluminiowych obiektów – opowiada twórca Jan Ankiersztajn.
Ankiersztajn wszystkie projekty realizuje własnoręcznie. Z aluminium pracuje od 2020 roku. Zachęciło go, bo nie wymaga zbyt wielu narzędzi. – Raz na jakiś czas pozwalam sobie na eksperyment z procesem i formą, żeby oczyścić swoją geometryczną „paletę” – tłumaczy. – Rezultaty wykorzystuję do eksploracji nowych kierunków projektowych.
Luam Melake: Listening Chair nowojorskiej projektantki to opowieść o komunikacji międzyludzkiej
– Moja praktyka skupia się na ręcznie wykonywanych rzeźbach i funkcjonalnych meblach. Odnoszę się do historii i metodologii sztuki, designu, rzemiosła, architektury i produkcji przemysłowej. Materiały zapożyczam z każdej z tych dziedzin i łączę w dzieła spajające te dyscypliny – mówi nowojorska projektantka Luam Melake.
Melake zgłębia kwestie związane z komunikacją międzyludzką. –Badania mówią, że jeśli siedzisz trzy stopy od kogoś, wchodzisz w interakcje inaczej, niż gdybyś była pięć lub sześć stóp dalej – wyjaśnia. Z jej giętkiego, dostosowującego się do ciała projektu Listening Chair mogą korzystać jedna lub dwie osoby. Jedna osoba może usiąść w czterech pozycjach, co daje jej możliwość podtrzymywania rozmowy z innymi ludźmi w pomieszczeniu. W przypadku dwóch osób jedna sadowi się w pozycji pionowej – do słuchania, druga w leżącej – sprzyjającej zwierzaniu się. – Zależało mi na tym, by stworzyć fotel, który umożliwi rozmowę i da poczucie intymności – mówi.
Geometryczne siedziska wykonane są z barwionej pianki poliuretanowej. To wynik eksperymentu opracowanego z ograniczeń. – Nie miałam ani zbyt wiele przestrzeni do pracy, ani pieniędzy – wspomina projektantka.
Maximilian Beck: Niemiecki projektant od kilku lat intensywnie rozwija własną technikę odlewania szkła
Niemieckiego projektanta Maximiliana Becka do tworzenia kolejnych projektów skłania badanie poetyckiej interakcji między siłami natury a funkcjonalnym wzornictwem. – Każde dzieło zaczyna się od fascynacji tym, co kształtuje świat: światłem, ciśnieniem, grawitacją i tym, jak ich oddziaływanie daje początek formie – tłumaczy.
Korzysta głównie ze szkła i od kilku lat intensywnie rozwija własną technikę jego odlewania. Najczęściej tworzy grube szklane tafle z kolorowymi gradientami. W stoliku Vera połączył szkło z tradycyjnymi technikami stolarskimi. Składa się on z trzech zazębiających się elementów. Transparentny materiał podkreśla rzeźbiarskie formy i eksponuje wnętrze.
Ng Design: Krakowska marka słynie z odważnych awangardowych form
Bauhaus, modernizm i brutalizm. To nurty, które inspirują projekty Krzysztofa Karpa z krakowskiej marki Ng Design. To odważne awangardowe formy precyzyjnie wykonywane przez lokalnych rzemieślników. Są w pełni użytkowe, ale bliżej im do rzeźb.
Stół Object110 charakteryzuje wyrazista budowa – nieregularny blat z charakterystycznymi wcięciami spoczywa na solidnej nodze w kształcie ściętego ostrosłupa. Marmurowy stolik kawowy Object091 łączy surowość materiału z elegancją formy – pięć masywnych nóg podtrzymuje okrągły blat, tworząc kompozycję o mocnym, architektonicznym charakterze.
Pablo Octavio: Siedziska autorstwa niemiecko-hiszpańskiego projektanta zaskakują miękkością
Specjalnością tworzącego w Kolonii niemiecko-hiszpańskiego projektanta Pabla Octavia Schneidera Motjéra są organiczne formy i szorstkie faktury. Motjér eksperymentuje z materiałem i technikami stosowanymi w produkcji przemysłowej. – Wrażenia zebrane w naturze przetwarzam na obiekty z indywidualnymi narracjami. Niekonwencjonalne metody produkcji dają początek unikalnemu językowi projektowania, który rozwija się dzięki współdziałaniu kontrolowanego przypadku i intuicji – mówi.
Siedziska Lapis Lazuli wyglądają na twarde i niewygodne, a tymczasem – wykonane z dużych bloków miękkiej pianki – zaskakują. Z jednego większego kawałka materiału poprzez rozerwanie powstają oparcie i podstawa. – Interakcja między przypadkiem a intencją, która dzieje się w procesie rozrywania pianki, tworzy piękną, kamienną fakturę nadającą każdemu krzesłu indywidualny charakter – tłumaczy Motjér.
Salak: W stalowych konsolach polskiej marki wszystko opiera się na geometrii
Salak to polska marka, która debiutowała kolekcją minimalistycznych stolików kawowych i nocnych. Z czasem do oszczędnych w formie wzorów dołączyły konstrukcje bardziej skomplikowane, jednak nie minęło zamiłowanie twórczyni marki Alicji Korbut do geometrii.
Stalowe konsole Tert – solidne konstrukcje na dwóch lub trzech nogach – dobrze sprawdzają się w wąskich pomieszczeniach. – Ten projekt stał mi się szczególnie bliski w trakcie budowy naszej nowej przestrzeni House of Salak, której otwarcie planowane jest na koniec 2025 roku. Jednym z większych wyzwań podczas jej projektowania okazał się hol. Zaczęłam szkicować i łączyć z sobą regularne formy w taki sposób, by idealnie wpisały się we wnętrze. Konsole są kontynuacją myśli projektowej, dzięki której powstały nasze stoły jadalniane. Wszystko w nich opiera się na geometrii – mówi Alicja Korbut.
Ten, tak jak inne projekty marki, powstaje – wytwarzany ręcznie – na Pomorzu.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.