Tęczowe życiorysy, które nie miały szans na rozkwit w mrokach PRL-u (Bogusław Kaczyński, Lulla La Polaca), nieoczywiste osobowości świata mody (Anna Wintour i Karl Lagerfeld), nieznane fakty z życia literackich twórców (Sylvia Plath, Roman Bratny, Maria Konopnicka). Biografie, po które w tym roku warto sięgnąć, w sposób niebywale wrażliwy pokazują kontekst obyczajowy, przepisują historie na nowo, odsłaniając nowe konteksty zdarzeń, oraz podejmują próbę wyjaśnienia postaw, które z perspektywy lat chcielibyśmy oceniać surowo. Przedstawiamy selekcję książek, o których w tym roku będziemy dyskutować.
„Anna Wintour. Biografia”, Amy Odell, przekład z języka angielskiego Anna Błasiak
Każdy zna Annę Wintour z twarzą Meryl Streep, która w filmie „Diabeł ubiera się u Prady” w reż. Davida Frankla wypowiadała pamiętne zdania: „Zanudzaj innych swoimi pytaniami” albo „Kwiaty na wiosnę? Co za przełom?”. Amy Odell udaje się zsunąć ciemne okulary ikonicznej redaktorki naczelnej amerykańskiego „Vogue’a” i spojrzeć w jej oczy. W biografii poznajemy prywatne życie Anny Wintour, ale też realia ówczesnej branży modowej pełnej mizoginii i przedmiotowego traktowania kobiecego ciała. To opowieść o ambicjach, modzie, ale też wielkich przemianach społecznych ostatnich dekad.
Marginesy, premiera: styczeń 2024
„Raj jest teraz. Niezwykłe życie Karla Lagerfelda”, William Middleton, Przekł. Magdalena Koziej
Czarne rurki, włosy ściągnięte w srebrny kucyk, przeciwsłoneczne okulary i skórzane rękawiczki mitenki. W taki sposób Karl Lagerfeldkreował swój popkulturowy wizerunek. Słynął również z licznych sentencji, komentujących trendy w świecie mody, które lubił wypowiadać autorytatywnym tonem: „Spodnie od dresu to początek klęski”. A kogo ujrzymy, jeśli odchylimy maskę słynnego projektanta mody, wizjonera Chanel czy Fendi? Pięć lat po śmierci symbolu współczesnej mody możemy się dowiedzieć, jaki miał stosunek do pracy, dlaczego tak bardzo pielęgnował luksus i kim był prywatnie.
Marginesy, premiera: maj 2024
„Bratny. Hamlet rozstrzelany” Emil Marat
Emil Marat bierze pod lupę życiorys autora „Kolumbów”, tyle że mit Bratnego – pisarza, który autor przez lata konsekwentnie kreował, zmienia w opowieść o losach Romana Jerzego Mularczyka, bo takie nazwisko widniało w dowodzie osobistym pisarza. Marat opisuje jego młodość, podążając tropami biograficznymi, które możemy odnaleźć także w „Kolumbach”. Potem przygląda się powojennym losom literackiej gwiazdy PRL-u oraz życiu osobistemu, kreśląc sylwetkę brata, partnera i ojca. W tych rolach Bratny już nie budzi takiego podziwu. Z zarysowanego tła życia kulturalnego Warszawy wyłaniają się także obraz artystycznej warszawskiej bohemy oraz sylwetka malarki i rysowniczki Alicji Wahl, która w latach 1954-1968 była żoną Romana Bratnego.
Wydawnictwo Czarne, premiera: 27 marca 2024
Biografia Sylvii Plath
W powieści „Szklany klosz” opublikowanej w Londynie w 1963 roku, która stała się wielokrotnie wznawianym klasykiem europejskiej literatury, Sylvia Plath opisuje kryzys psychiczny młodej Esther. O tym, jak bardzo ta historia była autobiograficzna, świadczą zarówno pamiętniki autorki, jak i samobójstwo popełnione przez pisarkę w miesiąc po ukazaniu się powieści. Odpowiadając na zainteresowanie czytelników, wydawnictwo Marginesy przygotowuje biografię pisarki, prezentującą mniej znane fakty z jej życia.
Marginesy, premiera: jesień 2024
„Primadonna. Biografia Bogusława Kaczyńskiego”, Bartosz Żurawiecki
W PRL-u i w czasach transformacji był panem od muzyki – prowadził telewizyjne transmisje koncertów noworocznych z Wiednia i kolejnych edycji Konkursu Chopinowskiego. Był też dyrektorem Teatru Roma oraz szefem festiwali w Łańcucie i w Krynicy. Wydał serię 25 płyt „Największe opery”, a mimo braku formalnego wykształcenia przez trzy lata piastował stanowisko prorektora warszawskiej Akademii Muzycznej. Dla telewidzów wykreował wizerunek arystokraty zakochanego w operze, a kim był prywatnie? Bartosz Żurawiecki pisze o ukrywanej przez Kaczyńskiego homoseksualności, ujawnia jego niespełnione ambicje pianistyczne i posługiwanie się fałszywym szlacheckim pochodzeniem. Biografia obnaża megalomanię i snobizm popularyzatora opery, pokazuje jego ambicje, marzenia i tęsknoty. Takiego Kaczyńskiego nigdy wcześniej nie mieliśmy okazji poznać.
Wydawnictwo Agora, premiera: 13 marca 2024
„Lulla La Polaca. Żyć to ja potrafię!”, Andrzej Szwan w rozmowie z Wiktorem Krajewskim
Wiktor Krajewski kreśli biografię dwóch równoległych istnień 86-letniego dziś Andrzeja Szwana. Jego bohater jest specjalistą branży budowlanej, który w PRL-u wyjeżdża na kontrakty do Libii czy Iraku, i stałym bywalcem zakazanych gejowskich imprez, który po siedemdziesiątce zaczyna występować jako drag queen Lulla La Polaca. Z czasem staje się ikoną tego środowiska – bohaterem dokumentu, ambasadorem marki kosmetycznej czy gościem w teledysku „Tata”Ralpha Kamińskiego.
Znak Literanova, premiera: 10 kwietnia 2024
„Najciekawszy człowiek na świecie. Ekscentryczne życie Petera Freuchena”, Reid Mitenbuler, przekład z języka angielskiego Mateusz Borowski
Zdjęcie mężczyzny w futrze i szykownej elegantki zamieszczone na okładce książki pochodzi z 1947 roku. Zrobił je Irving Penn, portretując najsłynniejsze nowojorskie osobowości swoich czasów. Mężczyzna to Peter Freuchen: ekscentryczny odkrywca, badacz, antropolog, niedoszły lekarz, aktor, pisarz i wizjoner. Kobieta to Dagmar Cohn, jego trzecia żona, duńska ilustratorka mody, pisarka i redaktorka. Kontrast tej pary dobrze ilustruje nieoczywistą historię Freuchena, okrzykniętego przez prasę w pierwszej połowie XX wieku „najciekawszym człowiekiem na świecie”. Jego burzliwe losy pełne są przygód i zwrotów akcji. Wyłania się z nich osobowość, którą nie kierują rządza sławy czy zachłanność, ale autentyczna ciekawość świata. A przy okazji jej poznawania przyglądamy się, jak wykuwały się ważne współcześnie kwestie, takie jak świadomość ekologiczna, antykolonializm czy antyfaszyzm.
Wydawnictwo Otwarte, premiera: 27.03.2024
Biografia Heleny Wolińskiej i Włodzimierza Brusa, Katarzyna Kwiatkowska (tytuł w przygotowaniu)
Ona – pani prokurator znana z głośnych politycznych procesów stalinowskich, pierwowzór postaci z oscarowego filmu „Ida” w reż. Pawła Pawlikowskiego. On – ceniony ekonomista, wykładowca akademicki, szykanowany w marcu 1968 roku i zmuszony przez komunistyczne władze do migracji. Katarzyna Kwiatkowska przez 10 lat badała i rekonstruowała dzieje tej pary i jej wielkiej miłości miażdżonej przez politykę, opisując jedną z najbardziej niesamowitych historii minionej epoki polityczno-historycznej.
Wydawnictwo Agora, premiera: kwiecień 2024
„Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej”, Magdalena Grzebałkowska
„Kiedy zabrałam się za Marię Konopnicką, postanowiłam zmienić jej fryzurę. Wybrałam taką, w jakiej nie wyszłaby na ulicę w swoich czasach – po prostu rozpuściłam jej włosy. Spłynęły łagodnie na ramiona, lekko potargane – a mnie zatkało” – pisała w magazynie „Książki” Magdalena Grzebałkowskaw 2022 roku. Biografia Marii Konopnickiej jest jedną z najbardziej wyczekiwanych, jej powstanie poprzedziły lata badań i pracy pisarskiej Magdaleny Grzebałkowskiej. Wydawnictwo nie zdradza, czy będzie to historia pisarki emancypującej się spod władzy męża i patriarchalnych norm obyczajowych, czy raczej portret matki ośmiorga dzieci, która musi wybierać między życiowymi rolami. I jaką rolę w biografii odegra towarzyszka późniejszego życia Konopnickiej – Maria Dulębianka?
Wydawnictwo Znak, premiera: czerwiec 2024
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.