Ikony power dressingu w modzie

Od Elsy Schiaparelli przez Dianę po Lady Gagę – przyglądamy się pionierkom ruchu power dressing, które od początku XX wieku kształtują historię mody.

Marynarka z szerokimi ramionami kojarzy się najczęściej z filmem „Pracująca dziewczyna” z 1989 r., w którym Melanie Griffith wcieliła się w rolę Tess McGill, nowojorskiej sekretarki działającej na rzecz równouprawnienia. Profesjonalna garderoba Griffith była przykładem typowej dla lat 80. mocnej sylwetki. Jeśli kobieta chciała wtedy osiągnąć sukces w biznesie, ubierała się w ubrania o pudełkowym kroju. 

Marynarki z szerokimi ramionami stały się symbolem aspiracji kobiet, zanim pojawiły się w kinie. Wystarczy spojrzeć na młodą  Hillary Clinton, Joan Collins (grającą Alexis Colby w serialu „Dynastia”) czy brytyjską premier Margaret Thatcher. Gdy cofniemy się do pierwszej połowy XX w., odkryjemy, że kobiety już wtedy używały szerokich ramion jako modowego manifestu. 

Przemiany społeczne pierwszej połowy XX w. 

W następstwie I wojny światowej normy społeczne zaczęły przechodzić fundamentalną przemianę. Lata 20. były czasem rozluźnienia – wtedy też zaczęły pojawiać się krótsze spódnice i sukienki. W latach 30. na scenie pojawiła się brytyjska dziedziczka, aktywistka i poetka Nancy Cunard. W szczytowym momencie kariery Cunard wyróżniała się dzięki męskim marynarkom o szerokich ramionach oraz kurtkom motocyklowym, do których nosiła ciężkie bransoletki. Jej styl stanowił zaprzeczenie kobiecości, tak jak ilości wypijanego przez nią alkoholu i liberalne podejście do seksu. Była największą prowokatorką swoich czasów: – Wierzę, że zupełnie nie wiedziała, co to strach – zauważył współczesny jej krytyk literacki Raymond Mortimer.

Surrealistyczna projektantka mody i rywalka Coco Chanel, Elsa Schiaparelli, była równie nieustraszona. Przeprowadziła się do Paryża w 1922 r., jako samotna matka chcąca założyć własny biznes. Wspierali ją przyjaciele – Salvador Dalí, Greta Garbo i Katharine Hepburn. W historii mody zapisała się jako innowacyjna buntowniczka, która zapoczątkowała takie trendy, jak szokujący róż, zamki błyskawiczne i jednoczęściowe kombinezony. Marynarki z szerokimi ramionami nosiła już w latach 30. (zdjęcie pochodzi z 1937 r.), na wiele dekad przed tym, jak zaczęły się w nie ubierać kobiety na całym świecie, które pokochały taką sylwetkę dzięki byłej projektantce Céline, Phoebe Philo.

W latach 40. XX w. przerysowane ramiona były już modą mainstreamową, między innymi za sprawą amerykańskich aktorek Joan Crawford i Ann Blyth, które w 1945 r. zadebiutowały w pasujących do siebie ubraniach na planie filmu „Mildred Pierce”. Styl nawiązujący do strojów noszonych przez zawodników futbolu amerykańskiego był jednocześnie ciężki i elegancki, przez co sugerował, że noszące go najważniejsze kobiety Hollywood zyskują podmiotowość. 

Współczesne kobiety sukcesu 

Po tym, jak w latach 50. szerokie ramiona zostały wyparte przez modę na talię klepsydry, trend ten czekał na odrodzenie aż do lat 80. To wtedy ubrania dla pewnych siebie bizneswoman pojawiły się na wybiegach Armaniego i Thierry’ego Muglera. Look odniósł wtedy ogromny sukces, a szczyt jego świetności przypadł na lata 1984-1989, kiedy podkreślone ramiona Ophra Winfrey i księżnej Diany urosły do rangi popkulturowego fenomenu. 

Nietrudno zauważyć paralele pomiędzy tamtym okresem a dzisiejszymi wydarzeniami – zarówno tymi w świecie mody, jak i polityki. Gdy w październiku 2018 r. Lady Gaga pokazała się w obszernym garniturze od Marca Jacobsa, natychmiast nasuwającym się porównaniem był kostium frontmana Talking Heads, Davida Byrne’a, w którym wystąpił w 1984 r. podczas skłaniającego do refleksji koncertu „Stop Making Sense”. Przesłanie Gagi było jednoznaczne: – Chciałam odzyskać kontrolę – powiedziała, odbierając nagrodę Women In Hollywood.