Rydwan, siódma karta Wielkich Arkanów tarota, odwołuje się do sprawności, szybkości, dążenia do celu. Jak interpretować ją dzisiaj?
Zaprzężony w dwa konie rydwan to antyczny symbol szybkości i sprawności. Używany w całym świecie starożytnym, służył do walki, wykorzystywany był również w rywalizacji sportowej. Pozostawał atrybutem wysokiej rangi społecznej, królewskiego wręcz statusu, jak miało to miejsce w przypadku egipskich faraonów.
Wśród Wielkich Arkanów tarota karta Rydwanu symbolizuje determinację i wytrwałość w dążeniu do celu dzięki koncentracji i wewnętrznej dyscyplinie oraz umiejętności godzenia pozornie sprzecznych sił.
Dostojna królowa albo wojownik, również zdobny w królewskie atrybuty – oto postać w pozycji stojącej, która prowadzi rydwan. W jednej z najstarszych talii tarota, pochodzącej z włoskiego renesansowego dworu Visconti-Sforza, para białych koni oraz powóz ukazane są z profilu. Kobieca królewska postać ubrana w złoto-błękitną szatę trzyma w rękach laskę i berło, a jej głowę zdobi korona. Bohaterka wyłania się ze złotego, pokrytego ornamentami tła, na którym wyróżnić można również elementy heraldyczne herbu rodów Visconti i Sforza. Ubiór kobiecej postaci wskazuje na jej władzę w ziemskim wymiarze. Dwójka koni, które mogą również przypominać pegazy wyposażone w skrzydła, symbolizuje sprzeczne siły, nad którymi prowadząca rydwan postać potrafi skutecznie zapanować. Znaczenie Rydwanu w tej odsłonie ikonograficznej odnosi się do władzy kobiecej, która potrafi zapanować nad sprzecznościami przy użyciu inteligencji oraz intuicji. Nie bez znaczenia jest też postawa kobiety, która w powozie pozostaje w stojącej pozycji. Koła rydwanu symbolizują przy tym postęp i ruch do przodu.
Karta Rydwanu odwołuje się do godzenia przeciwieństw – uczuć i umysłu
W późniejszej, pochodzącej z XVI wieku talii marsylskiej ikonografia jest jeszcze bardziej uproszczona. Rydwanem kieruje tutaj postać męska – ukazany od przodu wojownik albo król. Do powozu zaprzężona jest również dwójka koni, jednak w tej wersji mają one często kontrastujące barwy: zwierzę po lewej stronie ma kolor czerwony, po prawej – niebieski. Warto przyjrzeć się ich symbolice w kontekście znaczenia karty odsyłającej do godzenia przeciwieństw. Czerwony koń miałby symbolizować aktywność i dynamikę oraz towarzyszące im energię, siłę, pasję i działanie. Może też odnosić się do kierowania się emocjami, a w wyniku tego – do impulsywnych działań. Natomiast koń błękitny odnosi się do sfery intelektu i duchowości, mówi o chłodnej ocenie i umiejętności zachowania spokoju.
W najbarwniejszy sposób znaczenie Rydwanu rozwija słynna talia autorstwa Rider Waite stworzona w 1901 roku. Co charakterystyczne, zamiast pary koni występują w niej dwa egipskie sfinksy – czarny i biały. Tak jak w przypadku talii marsylskiej, kontrastujące kolory sfinksów symbolizują dwoistość sił, które pozostają pod kontrolą powożącego rydwanem. Znów byłyby to emocje, impulsy, instynkty skonfrontowane z logiką, strategią i działaniem „na chłodno”. Jednocześnie w samej figurze pół kota, pół człowieka zawiera się mistyczna zagadka – w mitologiach antycznych ta charakterystyczna hybryda jest odpowiedzialna za strzeżenie tajemnic. Figury te konotowałyby zatem moc duchową, którą reprezentuje kierujący rydwanem władca. Sam pojazd w wersji Raider-[W5] Waite Colman-Smith[W6] posiada baldachim przyozdobiony motywem nieboskłonu, mówiący również o pokładach duchowych kompetencji prowadzącego rydwan. Dodatkowo on sam odziany jest w zbroję, co symbolizuje jego gotowość do bezpośredniego działania i konfrontacji. Wieniec, który znajduje się na jego głowie, oznacza z kolei duchowy tryumf.
W przypadku tej talii z początku XX wieku istotny jest również pejzaż rysujący się w tle karty. Możemy tam dostrzec zarys miasta, którego znaczenie odczytywać należy w kategoriach porzucenia bezpiecznego kontekstu działania i podboju świata zewnętrznego. Na karcie mogą także pojawić się rzeka lub droga symbolizujące progres, poruszanie się ku nowym obszarom motywowane chęcią osiągnięcia celu. Karta uwzględnia często również obecność ciał astralnych, takich jak Słońce, Księżyc i gwiazdy, które stanowią wskazówkę dla każdego podróżnika i odsyłają do duchowej świadomości. Równie istotna, tak jak w przypadku wszystkich kart w tej talii, pozostaje kolorystyka. Żółty kolor tła wskazuje na energię, witalność i w perspektywie – tryumf. Niebieski to z kolei kolor intelektu, spokoju i kontroli, a czerwony – dynamiki, pasji i mocy sprawczych. Są to również barwy odnoszące się do żywiołów ziemi, wody i ognia, które mogą funkcjonować ze sobą w harmonii.
Rydwan zdaje się mieć tradycyjnie męski rys, ale w tarocie pierwotnie rydwanem kierowała kobieta
Chociaż może wydawać się, że rydwan jako pojazd i symbol ma nikłe związki ze światem współczesnym, posiada on niesłabnącą moc wyrażania dynamiki i sprawności w osiąganiu celu. Nic dziwnego, że w czasach, gdy Hollywood sięgał po historie zaczerpnięte ze starożytności, na dużym ekranie można było zobaczyć właśnie wyścigi rydwanów. Dość przytoczyć słynny film „Ben-Hur” (1959) w reżyserii Williama Wylera. Jego bohater, arystokrata pozbawiony wolności, pozostaje niepokonany w wyścigach rydwanów. Rydwan zdaje się mieć dość intensywny, tradycyjnie męski rys – podboju, ekspansji, zdecydowanego działania. Warto jednak pamiętać, że w jednej z najstarszych talii lejce trzyma dostojna królowa.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.