Od Malczewskiego po queerowych artystów i artystki mówiących o ostatniej dekadzie życia w Polsce. Oto najciekawsze wystawy do obejrzenia tego lata w Polsce.
„Swarożyce. Współczesna kobieca* metaloplastyka”
Do 24 sierpnia, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.
Kuratorkami wystawy są Michalina Sablik i Magdalena Lazar.
Wielka blaszana kalia Magdaleny Lazar jest kwiatem, ale jednocześnie falliczną formą budzącą militarne skojarzenia. Dwuznaczność przywołuje też lśniąca metalowa kokarda Hannah Sophie Dunkelberg czy praca ze wstęgą „Miss best worker” Ali Savashevich. To nie przypadek, że artystki młodego i średniego pokolenia chwytają za metal. Materiał kojarzący się z brudną, wymagającą fizycznej siły pracą kształtują z lekkością i humorem. Są zuchwałe, ale też świadome medium, które w erze efektownych cyfrowych kreacji, rzuca największe wyzwanie – każe pracy fizycznie być i trwać.
„Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955”
Do 21 grudnia, w Muzeum Warszawy.
Kuratorami wystawy są Błażej Brzostek i Zofia Rojek.
Przez dwa tygodnie wakacji, między 31 lipca a 14 sierpnia, przez Warszawę przetoczyło się 30 tys. młodych gości z zagranicy – od Indonezji po Stany Zjednoczone. Do stolicy ściągnęło też ok. 40 tys. młodych uczestników festiwalu z kraju. Choć w mieście wciąż zalegał wojenny gruz, w panoramie zaznaczały się już charakterystyczne sylwetki Pałacu Kultury i Nauki czy Stadionu Dziesięciolecia. Propaganda pod hasłem festiwalu „O pokój i przyjaźń” chciała zaprezentować młode i energiczne oblicze socjalizmu, ale stało się coś innego: to socjalistyczna młodzież otworzyła się na wielokulturowość i wolność przybyszów z Zachodu oraz krajów Trzeciego Świata, z którymi nie stykała się przez żelazną kurtynę. V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów stał się punktem zwrotnym wielu biografii i doświadczeniem pokoleniowym.
„ZBY/WAR mistrz Warpechowski”
Do 30 września, w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu.
Kuratorkami są Kinga Kędziora i Anna Jeznach.
„Jego działania – często brutalne, ascetyczne i konfrontacyjne – redefiniują sztukę jako doświadczenie graniczne i duchowe zarazem. Nie chodzi tu o skandal, lecz o formę istnienia: artystyczny akt jako duchowe ćwiczenie” – pisze Agnieszka Sural o pionierze performance’u, którego wystawę retrospektywną można oglądać w Sandomierzu, mieście, z którym silnie był związany. Swoje działania nazywał „realnościami poetyckimi”, a uwagę widza łapał nawet podpisem, tytułowy „ZBY/WAR” to sygnatura artysty.
„Strefy LGBT+. Sztuka queerowa w czasach dobrej zmiany”
Do 31 sierpnia, w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu.
Kuratorami wystawy są Tomek Pawłowski-Jarmołajew i Gabi Skrzypczak.
W 2015 roku z placu Zbawiciela w Warszawie zniknęła Tęcza Julity Wójcik, i choć instalacja ma zostać przywrócona już niebawem, to dekada jej nieobecności jest dla twórców wystawy symboliczną zimą, czasem walki i niepokoju. Kuratorzy analizują sztukę queerową z tego czasu, włączając w nowe społeczne i popkulturowe zjawiska, od chłopskiej „stodoły” aż po „komnatę” – afirmację ciała i tożsamości. Na wystawie zobaczymy prace m.in. Karola Radziszewskiego, Daniela Rycharskiego, Małgorzaty Mycek czy Filipki Rutkowskiej.
„Giorgio Morandi”
Od 17 lipca do 5 października wwarszawskiej Zachęcie.
Kuratorem wystawy jest Lorenzo Balbi, dyrektor Museo d’Arte Moderna w Bologni.
Choć był nazywany największym współczesnym włoskim malarzem, brał udział w przełomowych wystawach i został doceniony za życia (m.in. Grand Prix Biennale w São Paulo w 1957 roku), Giorgio Morandi wiódł bardzo skromne życie. Dzielił je między pracę na uczelni i malowanie w skromnym mieszkaniu, dzielonym z matką i trzema siostrami. Ciche obrazy – martwe natury i pejzaże – oddają jego spokój i potrzebę kontemplacji. Ciepła kolorystyka płócien przywodzi na myśl kolory ścian i wyposażenia wnętrza bolońskiej pracowni, w której dziś znajduje się muzeum artysty.
„Jacek Malczewski w Anatolii”
Do 24 sierpnia, w Zamku Królewskim na Wawelu.
Podtytuł wystawy „Archeologiczna ekspedycja Karola Lanckorońskiego do Pamfilii i Pizydii” brzmi jak tytuł powieści, jednak wyprawa na wykopaliska do historycznej krainy w dzisiejszej Turcji odbyła się naprawdę, w 1884 roku. A Jacek Malczewski stał się kronikarzem wydarzenia, na żywo tworząc szkice, akwarele i rysunki. Nie koncentrował się tylko na zabytkach, interesowało go życie, np. przeprawa przez rzekę. Zresztą wydarzenie było tak istotne, że część prac powstała już po powrocie, rysowana z fotografii, które po II wojnie światowej wróciły w ręce rodziny Lanckorońskich, a następnie zostały ofiarowane do zbiorów Wawelu.
„Łysogórski zwierzyniec”
Do 28 września, w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Kuratorką wystawy jest Bożena Kostuch.
Charakterystyczne talerze, misy i wazony z malunkami zwierząt – od kury po żyrafy – jeszcze niedawno można było wypatrzeć na targach staroci, ale dziś trafiają się tylko na aukcjach kolekcjonerskich i w muzeach. Naczynia i kafle produkowane od lat 50. z lokalnej czerwonej gliny przez spółdzielnię „Kamionka” w Łysej Górze bardzo zgrabnie flirtowały z designem i sztuką ludową. Miały w sobie coś zgrzebnego, skromnego, ośmielającego, a jednocześnie mnóstwo uroku i delikatności. Fenomen prac wciąż działa, o czym świadczą westchnienia zachwytu widowni na wystawie.
„East-East. Wystawa sztuki współczesnej z Japonii”
Do 10 sierpnia, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie. Kuratorem wystawy jest Paweł Pachciarek.
Manga, anime, cosplay – popkulturę Japonii trochę już znamy, ale pytanie o sztukę wybrzmiewa głuchą ciszą. Podskórnie wyczuwamy, że Yayoi Kusama czy Yoko Ono, choć uznane, karierę zrobiły najpierw za granicą. Jaka jest więc sztuka współczesna w Japonii? – Na pewno nie pełni funkcji sumienia społeczeństwa – nie komentuje rzeczywistości wprost, nie konfrontuje. Podobnie jak japońska mentalność, która unika bezpośrednich spięć – mówi Karol Pachciarek w rozmowie z vogue.pl i przeprowadza nas przez prace artystów i artystek, którzy o krainie kwitnącej wiśni opowiadają z perspektywy kobiet czy migrantów.
„System mody”
Do 1 lutego 2026 roku, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.
Kuratorami wystawy są Karolina Sulej, Paweł Michna.
Jeśli projektowanie mody dąży do przyjemności, wolności i zabawy, to przemysł modowy jest strefą cienia – tu ujawnia się wyzysk i przemoc. W CMWŁ mamy przekonać się, jak ten system działał przed 70 laty w Łodzi. Wystawa o podtytule „Ubrania w strategiach przemocy i taktykach przetrwania w getcie łódzkim” pokazuje, jak więźniowie produkowali umundurowania hitlerowskiej armii, ale też elegancką odzież na rynek niemiecki: kostiumy, garnitury, bieliznę, akcesoria, od butów po kapelusze. – Zdefiniowaliśmy sobie modę – dziedzinę życia, gospodarki i kultury – jako coś zależnego od dobrobytu, rozumianego komercyjnie i kapitalistycznie – mówi Karolina Sulej w rozmowie z Anną Sańczuk. – Dlatego trudno nam zobaczyć ten temat w połączeniu z Zagładą. Długo nie było języka, żeby o tych związkach opowiedzieć.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.