Nowe gwiazdy amerykańskiej mody

Krajobraz nowej amerykańskiej mody zmienił się. Do głosu doszły osoby spoza establishmentu: syn dominikańskich robotników, potomek niewolnic, członek jamajskiej diaspory oraz chłopak zafascynowany niedzielnymi strojami kobiet z Luizjany. Na kolekcje tych projektantów wpływają ich korzenie, amerykańska religijność, styl ballroomów. Oto cztery osobowości świata mody z USA, które znalazły się na szczycie.

Fear of God: Pokora wobec bożej potęgi

Marka Fear of God ma już 10 lat, ale dopiero wiosną tego roku odbył się jej pierwszy pokaz. Show, zorganizowany w amfiteatrze Hollywood Bowl, zapisał się w historii amerykańskiej mody nie tylko dlatego, że był premierowy.

Zanim pojawiła się kolekcja, na wybiegu zagrał i zaśpiewał Sampha, londyński wokalista o melancholijnym, nastrojowym głosie. Show zamknął występ rapera Pusha T. Były również fajerwerki. Słuchano patriotycznej pieśni „America the Beautiful” w wykonaniu Raya Charlesa. Fear of God powstało z miłości do Ameryki, na którą, zgodnie ze słowami piosenki Charlesa, „Bóg wylał swoją łaskę”. W amfiteatrze odtworzono także „Strange Fruit”. „Blood on the leaves and blood at the roots (Krew na liściach i krew na korzeniach)” – śpiewała przejmująco Nina Simone. Wstrząsająca pieśń opowiada o ofiarach rasistowskiego linczu, o powieszonych na drzewach Afroamerykanach.

Jerry Lorenzo to potomek pracujących na plantacjach bawełny niewolnic, które uwięziono i zmuszono do katorżniczej pracy, a także syn zasłużonego koszykarza, który już z własnej woli współtworzył potęgę USA. Losy projektanta i jego rodziny ilustrują krętą, pełną przeszkód i cierpienia afroamerykańską drogę ku wolności.

Dla Lorenza projektowanie ma wymiar duchowy. Nazwa marki manifestuje przywiązanie do chrześcijańskich wartości. Fear of God otwarcie składa hołd Chrystusowi i jest wyrazem pokory wobec bożej potęgi.

Nad głowami modeli i modelek w Hollywood Bowl wisiał ogromny ekran wyświetlający niebo. Instalacja przypominała kunsztowne barokowe malowidła, które dekorują kościelne sklepienia, tworząc iluzję nieba, drogi prowadzącej do królestwa niebieskiego.

Duże, surowe projekty są zarazem finezyjne. Fear of God pokazało w amfiteatrze obszerne ubrania o pudełkowych sylwetkach, które mimo przerysowania są zgrabne i wyrafinowane. Jerry Lorenzo zinterpretował i zdekonstruował power look. W kolekcji dostrzec można także echa strojów pracujących na polach bawełny niewolnic lub chłopów, takie jak przewiązane sznurkiem duże płaszcze bez kołnierza. Pojawiły się też w tej kolekcji motywy robotnicze, na przykład grube spodnie, które wyglądają jak ubiór ochronny. Dekonstrukcji uległy także archetypy elegancji – krawiecki sznyt w stylu Armaniego zderzono ze stylem sportowym i hip-hopowym.

Christopher John Rogers: Wszystkie gwiazdy USA, a nawet wiceprezydentka

Moda Christophera Johna Rogersa przypomina kalejdoskop, do którego wsypano szkiełka znalezione w różnych częściach świata. Gdy dorastał, inspirowali go afroamerykańscy twórcy mody, tacy jak Patrick Kelly i Ann Lowe. Rogers wychował się w Baton Rouge, gdzie wpłynęły na niego spektakularne, odświętne kreacje bywalczyń tamtejszych kościołów. Dzięki temu projektant nie boi się dziś żywych kolorów i ekspresyjnych deseni. Rogers przyznawał się także do czerpania z malarstwa Paula Gauguina, artysty malującego Tahiti. Inspirowały do również worki na śmieci.

We współczesnych kolekcjach Rogersa dworskie suknie z czasów panowania gorsetów i krynolin spotykają z nowoczesnością Huberta de Givenchy i Cristóbala Balenciagi. Na MET Gali 2023 w jego sukni pojawiła Sarah Jessica Parker. Strój aktorki na pewno spodobałby się Marii Antoninie.

Christopher nawiązuje do tradycyjnej, szykownej damskiej garderoby, co nie oznacza, że jego ubrania zakładają wyłącznie kobiety. Noszą je chociażby gwiazdy dragu: Aquaria i Shea Couleé, która w sukni Rogersa przeszła po wybiegu talent show „RuPaul’s Drag Race All Stars: All Winners”.

Ubrania brooklińczyka przywodzą na myśl kostiumy bohaterek kreskówek albo ubranka dla lalek. Niektóre z nich są asymetryczne, jakby powstały w wyniku chaosu. Pasiaste, wielobarwne, hipnotyzujące, gauguinowskie projekty pojawiły się na kwietniowej okładce brytyjskiego „Vogue’a” z 2022 r.

Kreacje Christophera Johna Rogersa nosiły m.in.: Beyoncé, Miley Cyrus, Lady Gaga, Anne Hathaway, Lizzo, Cardi B, a także pierwsza w historii wiceprezydentka USA Kamala Harris – podczas zaprzysiężenia.

– Tak, jestem dziś jedną z najbardziej rozpoznawalnych czarnych twarzy w modzie, ale czuję się też zobowiązany do tego, by zwracać uwagę na inne czarne osoby, które są równie utalentowane – powiedział w rozmowie z „Vanity Fair” Christopher i wymienił m.in. Edvina Thompsona, założyciela Theophilio.

Theophilio: Queerowy, kochany przez Boga

CFDA American Emerging Designer of the Year Award wyróżnia utalentowanych reformatorów amerykańskiej mody i namaszcza nowe gwiazdy. Edvin Thompson zgarnął skazującą na sukces nagrodę w 2021 r.

Na łamach magazynu „W” przyznał, że nazwa marki, którą stworzył, nawiązuje do imienia jego dziadka, a ono, zgodnie z jamajską tradycją, oznacza „być kochanym przez Boga”. Jak widać, nowa amerykańska moda nie stroni od religii.

Estetykę Theophilio tworzy męska elegancja w stylu lat 70.; jego koszule z dużymi, spiczastymi kołnierzami i wydatne, szerokie albo dzwonowate mankiety to elementy stylu disco. Stroje Theophilio są karnawałowe, seksowne, odkrywają ciało, podkreślają nagość. Uwagę przyciągają: odkryte brzuchy, siatkowe ubrania w kolorach jamajskiej flagi, ekstremalnie krótkie miniówy, cekiny i dyskotekowy queer oraz wężowe desenie, a nawet wężowe total looki.

Voguingowy i ballroomowy duch splata się w jego kolekcjach z tęsknotą za Karaibami. Thompson do dziewiątego roku życia przebywał w Kingston, stolicy Jamajki. Zaprojektowany przez niego ażurowy kombinezon z kolekcji wiosna-lato 2021 wygląda jak jamajskie niebo i słońce oglądane o różnych porach dnia. Kolekcja nawiązała do nieistniejącej już, ale wciąż kultowej linii lotniczej Air Jamaica. Pióropusze i bikini z najnowszej kolekcji to z kolei echa obchodzonego w Indiach Zachodnich karnawału.

Luar: Spełnienie amerykańskiego snu

Stworzenie kreacji na MET Galę jest potwierdzeniem sukcesu i spełnieniem amerykańskiego snu, podobnie jak nagroda CFDA. Raul Lopez, założyciel Luar, może się również pochwalić tegoroczną nominacją do LVMH Prize.

Na otwarciu wystawy w Metropolitan Museum of Art w mrocznej sukni Luar pozowała supermodelka Paloma Elsesser. Obcisła kreacja ze złowieszczym trenem byłaby też świetnym kostiumem dla granej przez Catherine Zetę-Jones mamy Wednesday Addams, z kolei mizantropijna Wednesday mogłaby tę suknię znienawidzić za to, że przyciąga uwagę. Lopez wyglądał w muzeum jeszcze piękniej. Jedna z nogawek jego eleganckich spodni przeistoczyła się w spódnicę, a na ramionach, podobnie jak u Elsesser, pączkowały, pęczniały i promieniowały kule stworzone z kryształów. Obie stylizacje miały kolor lśniącego granatu o głębokim, atramentowym odcieniu.

Wyolbrzymione ramiona tworzą też charakter najnowszej kolekcji Luar, w której liczne wybujałości, przerosty i przerysowania okiełznywane są za pomocą pasów oraz tradycyjnego krawiectwa.

Raul żongluje płciowymi schematami i robi to wyjątkowo umiejętnie, błyskotliwie. Wielka, noszona przez mężczyznę marynarka jest właściwie minisukienką odsłaniającą dekolt i łopatki. Luar wyrasta ze współczesnej kultury ballroomów, podobnie jak Telfar czy Hood By Air. Ubrania jego marki są ozdobne, szykowne, powabne, czarujące, powłóczyste i uwodzicielskie, niezależnie od tego, czy nosi je chłopak, dziewczyna czy ktoś inny.

Tytuł CFDA American Accessory Designer of the Year Award 2022 zapewniły Lopezowi trapezoidalne torebki Ana ze sztywnymi, zgrabnymi bulwiasto-okrągłymi uszami. Nowoczesne akcesoria są jednocześnie babcine, przypominają damskie torebki z połowy XX w.

Ana nawiązuje do imion ważnych dla Lopeza kobiet. Projektant często odwołuje się do czasów dzieciństwa i wczesnej młodości, a także do doświadczeń dominikańskiej diaspory, z której się wywodzi. Raul wychowywał się w nowojorskim Williamsburgu, gdy była to jeszcze biedna dzielnica, a jego rodzice są Dominikańczykami z klasy robotniczej.

Nowojorczyk zaczynał karierę w Hood By Air, które kilkanaście lat temu było najgorętszą amerykańską marką, tak jak teraz Luar. W tym roku jego show był ostatnim wydarzeniem w kalendarzu tygodnia mody w Nowym Jorku, co w amerykańskim świecie mody jest znakiem potęgi i odzwierciedleniem sukcesu.