„Hallyu! The Korean Wave” to jedna z najlepszych wystaw tej jesieni. W londyńskim Muzeum Wiktorii i Alberta można oglądać prace najciekawszych projektantek i projektantów tworzących modowy krajobraz Korei Południowej. Charakter tych twórców oraz ich prac z polską kulturą łączą swoista melancholia, nieunikanie smutku.
Innowacyjność, technologiczne zaawansowanie i atrakcyjna, hipnotyzująca estetyka koreańskiej popkultury łączą się z dawnymi tradycjami – szamanizmem, konfucjanizmem, sztuką i ubiorem sprzed kilkuset lat. Południowokoreańscy twórcy są mistrzami tak zwanej glokalizacji, czyli splatania tego, co globalne i międzykontynentalne, z tym, co lokalne i rodzime.
„Hallyu” dosłownie oznacza „koreańską falę”. Kraj, który w XX wieku zmagał się z japońskim kolonializmem, a potem krwawą koreańską wojną i wyniszczającym podziałem półwyspu, przeżywa teraz rozkwit, znalazł się na mocarstwowym szczycie. Powstające teraz w Korei Południowej kino, seriale, K-pop, taniec i choreografia, a także sprzęt elektroniczny biją rekordy popularności w wielu miejscach świata.
Moda dopełnia opowieść o gwałtownej erupcji popkulturowego koreańskiego wulkanu, dlatego na wystawie „Hallyu! The Korean Wave” ważne miejsce zajmują ubrania.
Tchai Kim: Depesza z Kraju Porannej Świeżości
Hanbok to nazwa tradycyjnych koreańskich strojów. Ich długa historia i nierewolucyjna, a zarazem efektowana modernizacja sprawiły, że są ciągle żywe. We współczesnej południowokoreańskiej modzie dostrzec można zarysy i zdekonstruowane sylwetki ubiorów pochodzących z XIV wieku, z czasów panowania dynastii Li. Państwo koreańskie nosiło wówczas nazwę Dzoson, co oznacza „Kraj Świeżości Poranka”, albo „Kraj Porannej Świeżości”.
Do strojów księżniczek z Dzoson odwołuje się Kim Young Jin, mistrzyni tzw. nowych hanboków. Wyróżniają je między innymi szerokie rękawy, a także krótkie, przypominające bolerka żakiety (jeogori). Ich długie wersje (durumagi) porównywać można z tunikami. Interpretacje Jin przywodzą na myśl słynną wrap dress Diane von Fürstenberg. Hanbok to również długie spódnice (chima) i leżące na nich ozdobne pasy (otgoreum). Donjeong jest białym kołnierzykiem, umieszonym wzdłuż linii dekoltu o kształcie litery V, a norigae to ozdobne frędzle, akcesorium.
Kim Young Jin, która pracowała wcześniej dla Cerruti 1881 i Louis Vuitton Korea, prowadzi markę Tchai Kim i tworzy dwie linie – ubrania szyte na miarę oraz ready to wear. Rzeczy made to measure wyróżniają się niebywałą elegancją – określenie haute couture jest niewystarczające, by opisać ich kunszt i wyrafinowanie.
W latach 50. XX wieku hanbok zastąpiły ubrania lansowane w USA i Europie. Koreańskie ubiory noszono tylko podczas świąt. Dziś hanbok powraca na wybiegi i do codziennego życia. Na okładce koreańskiego „Vogue’a” po raz pierwszy pojawił się w 2007 roku. Noszą go też gwiazdy K-popu, wśród nich artystki z girlsbandu Blackpink i artyści z boysbandu ATEEZ. Renesans i modernizacja hanboków to zasługa współczesnych projektantek i projektantów.
Münn: Kwiaty w miejscu puchu
Hyun-min Han, twórca firmy Münn, miesza kroje charakterystyczne dla hanboków z europejskim krawiectwem i amerykańskimi klasykami z denimu.
W Muzeum Wiktorii i Alberta wystawiono zgrabną bomberkę z kapturem wypełnioną sztucznymi płatkami kwiatów. Widać je dzięki ażurowej warstwie wierzchniej kurtki. Ten efekt nawiązuje do azjatyckiego stylu malarskiego Sumukhwa, czyli malowanych tuszem, w lekko zamglonych barwach roślin, zwierząt i krajobrazów, które wyglądają, jakby były w ruchu. Wyróżnia je też kunsztowny światłocień.
J.Kim: Historia wypędzonych
Droga do zrozumienia wzornictwa J.Kim prowadzi przez poznanie korzeni projektantki. Jenia Kim urodziła się w Uzbekistanie.
Koreańczycy migrowali do Chin z powodu biedy. Uciekali też przed japońską kolonizacją, która trwała od 1910 do 1945 roku. W wyniku przesunięć granic (po ustaleniach Pierwszej Konwencji Pekińskiej w 1860 roku) ich nowe domy znalazły się na terenie ZSRR. W 1937 roku Józef Stalin posądził Koreańczyków o szpiegostwo na rzecz Japonii, z którą był skonfliktowany, i zainicjował wywózkę koreańskich rodzin na tereny, które były słabo zaludnione, między innymi do Uzbekistanu. Mieszkający na obszarach dawnego ZSRR Koreańczycy określają się mianem Korio-saram. Jenia Kim to prawdopodobnie pierwsza globalnie znana projektantka opowiadająca o tożsamości Korio-saram.
Uzbecka Koreanka połączyła elementy zaczerpnięte z kultur obu narodów. W V&A wyeksponowano marynarkę z 2022 roku, uszytą z uzbeckiej pasiasto-kwiatowej tkaniny bekasam. Krój stroju nawiązuje do jeogori, żakietu zaliczanego do elementów hanboków. Znakiem rozpoznawczym J.Kim są supły, inspirowane uzbeckimi pakunkami dźwiganymi przez handlarzy i tych, którzy zostali wypędzeni przez Stalina z domów i w pośpiechu pakowali swój dobytek (jakże to bliskie polskiej historii i ukraińskiej teraźniejszości). Supły i wiązania przeradzają się w projektach J.Kim w kwiaty, wstążki, kokardki.
Na instagramowym profilu J.Kim można zobaczyć film wideo, przedstawiający Korio-saramki, przygotowujące posag dla cioci Jenii. Koce, pościele ozdobne tkaniny – to wszystko rozemocjonowane kobiety zawijają jedno w drugie.
Ji Won Choi: Wszechobecne pasy
Ji Won Choi na bazie hanboków zaprojektowała streetwearową, dresową kolekcję dla Adidas Originals. Urodzona w Seulu, wychowana w Oklahomie, mieszkająca w Nowym Jorku projektantka reprezentuje w V&A koreańską falę. W nowojorskim Met była pokazywana jako amerykańska twórczyni na wystawie „In America: An Anthology of Fashion”. Obieżyświatka związana jest też z Mediolanem.
W projektach Ji Won Choi odnaleźć można nawiązania do tradycyjnych strojów, zakładanych podczas święta Seollal, czyli obchodów koreańskiego Nowego Roku Księżycowego. Wszechobecne są nadrukowane albo zwisające pasy, które odwołują się do grafik wieszanych w koreańskich świątyniach. W kolekcji dla Adidasa połączyły się z trzema białymi paskami.
Kim Seo Ryong i Blindness: Męskie/niemęskie
Znany z seulskiego tygodnia mody Kim Seo Ryong projektuje barwne garnitury, uwielbiane przez K-popowych muzyków, na przykład Jina z boysbandu BTS, i koreańskich aktorów: Woo Seoka Byeona i Kima Ji-hoona. Styl Ryonga bazuje na europejskich tradycjach. Klasyczne krawiectwo splata się w nim z estetyką rockową, a także z chłopięcością i delikatnością.
Eksperymentatorzy Shin Kyu Yong i Ji Sun Park tworzą awangardową markę Blindness. Ich moda jest jednocześnie męska i postpłciowa, wielopłciowa. Wpisuje się w globalną tendencję redefiniowania kwestii genderowych, łamania opresyjnych norm i dążenia do wolności. Projekty finalistów LVMH Prize 2017 są falbaniaste, udekorowane perłami i kokardami, wykonane z tiulu i organzy. Seulski duet lubi ozdobne maski, zasłonięte twarze, pelerynki, krezy, bufiaste rękawy i kwiaty. W kolekcjach Blindness odnajdziemy nawiązania do zbroi, kolczugi i fetyszystycznego gorsetu, a także ćwieki oraz ekspresyjnie pocięte i porozrywane tkaniny. Siła, agresywna moc i ciężkość spotykają się w ich wzornictwie z delikatnością i zwiewnością. Ubiór pazia i księżniczki łączy się z uniformem wojownika. Blindness to wielobarwny, wielokształtny, wieloznaczny, piękny i bajkowy konglomerat.
Pokaz Blindness jesień-zima 2018 był pacyfistycznym manifestem. Shin Kyu Yong i Ji Sun Park odwołali się do ukazujących okrucieństwa wojny obrazów Pabla Picassa „Guernica” i „Masakra w Korei”, a także do zdjęć zamordowanych przez wojska USA północnych Koreańczyków z 1950 roku. Moglibyśmy dodać do tego przejmujące socrealistyczne płótno „Matka Koreanka” Wojciecha Fangora z 1951 roku – to czas, w którym na półwyspie toczyły się brutalne walki, wzmacniające podział na Koreę Północną i Południową.
Miss Sohee: Bóstwa kolorów i boginie urodzaju
Sohee Park, założycielka marki Miss Sohee, projektuje spektakularne suknie idealne na czerwony dywan. Stroje absolwentki Central Saint Martins noszą Christina Aguilera, Naomi Campbell, Ariana Grande, Gigi i Bella Hadid. Supermodelka Taylor Hill założyła na MET Galę suknię, której górną część ozdabiały ogromne, trójwymiarowe granatowe kwiaty, a dolną współtworzył gigantyczny tren-peleryna z wyhaftowanymi kwiatami. Miss Sohee łączy stary rzymski i hollywoodzki szyk z indywidualną, nowatorską manierą wzorniczą.
Eksponowaną w V&A złoto-różową kreację nosiła Miley Cyrus. Suknia wygląda jak kostium z nowoczesnej bajki, a nosząca ją kobieta – jak wyłaniające się z lawy bóstwo kolorów lub bogini urodzaju.
Częścią zimowej kolekcji na 2022 rok jest rzeźbiarska suknia bez ramion, która łączy sylwetkę syreny z pawimi piórami. Źródłem kolorów są peonie i skrzydła motyli.
Miss Sohee inspiruje się też koreańskim malarstwem ludowym, nazywanym Minhwa, oraz życiem Haenyeo, kobiet trudniących się połowem owoców morza i podwodnymi polowaniami w Morzu Żółtym. Cardi B odebrała jedną z nagród w chuście-pelerynie Miss Sohee w kształcie magicznej, półfantastycznej muszli, która odwołuję się do życia wyspiarek.
Niesłychanie ważny jest również fakt, że projekty Miss Sohee powstają zgodnie z zasadami etyki.
„Hallyu! The Korean Wave”, Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, wystawa czynna do 25 czerwca 2023 roku.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.