Po niemal dekadzie przerwy na ekrany powraca „Plotkara”, a emocje wokół nowej ery w historii serialu (i mundurków przedstawionych w nim z przymrużeniem oka) sięgają zenitu. Choć wszyscy czekają na to, jak rozwinie się fabuła tego sezonu, dla wielu najbardziej ekscytującym elementem serialu jest – i zawsze była – moda.
Miejsce grzecznych opasek na głowę i krawatów z jego oryginalnej wersji zajmują ekstremalnie pomysłowe szkolne looki – krótkie spódniczki, ciężkie buty do kolan, bomberki i więcej torebek od najlepszych projektantów, niż tylko można sobie wyobrazić.
Wszyscy uwielbiają seriale o szkolnych perypetiach młodych ludzi. Dla reżyserów filmowych i telewizyjnych szkolny mundurek może być zaskakująco istotnym narzędziem umożliwiającym pokazanie gustu i motywacji poszczególnych bohaterów – zwłaszcza że ci, którzy się w nie ubierają, często przechodzą ogromną zmianę. (Mundurek to również szansa na obalenie mitu grzecznej młodej dziewczyny, z którym jest kojarzony – niektóre z najbardziej brutalnych negatywnych bohaterek w historii kina usypiają czujność ofiary swoimi plisowanymi spódniczkami w kratkę).
A więc by uczcić powrót „Plotkary” i dlatego, że po prostu uwielbiamy zabójcze szkolne stylizacje z ekranu, przedstawiamy ranking 17 najlepszych szkolnych mundurków w historii kina i telewizji. Czas rozpocząć lekcję.
17. Pełnia życia panny Brodie (1969)
Okej, ostatnie miejsce w naszym rankingu może być trochę niesprawiedliwe, ponieważ to film, którego akcja rozgrywa się w szkockiej szkole dla dziewcząt z lat 30., gdzie uczennice nie miały szans na to, by cieszyć się tak oryginalnymi stylizacjami jak niektóre z pozostałych bohaterek z tej listy. Jednak choć Maggie Smith jest absolutnie genialna w roli wywrotowej, zaangażowanej politycznie nauczycielki – a szarobure mundurki noszone przez uczennice szkoły dla dziewcząt Marcii Blaine wpisują się w kontekst całej opowieści – ten film trafia na ostatnie miejsce rankingu. Wybacz, Maggie.
16. Rushmore (1998)
Powszechnie wiadomo, że Wes Anderson ma oko do szczegółów i genialnie buduje światy o charakterystycznej estetyce, a zwłaszcza udają mu się kostiumy. Więc gdy zdecydował się opowiedzieć historię Maksa Fishera (Jason Schwartzman), snobistycznego intelektualnie intryganta z ekskluzywnej prywatnej szkoły, tak irytującego, że trudno go oglądać, Anderson ubrał swojego bohatera w mundurek nadający mu dziwnego uroku. Kiepsko dopasowane marynarki i niewygodne berety wzorowane na bohaterach paryskiej awangardy są tam na porządku dziennym. Bardziej niż o sam mundurek chodzi o to, jak bohater go stylizuje, by zilustrować swoją wewnętrzną podróż.
15. D.E.B.S. (2004)
Sam film nie jest szczególnie wybitny, ale kostiumy w nim użyte to absolutny nokaut. To zuchwała wariacja na temat „Aniołków Charliego” opowiadająca o grupie uczennic zrekrutowanych przez agencję rządową i szkolonych na szpiegów w ściśle tajnej akademii wojskowej, między którymi zaczyna pojawiać się uczucie. Dodatkowe punkty za rolę Devon Aoki, która wciela się w najbardziej stylową uczennicę z grupy, strzelającą do wrogów z karabinu maszynowego z papierosem w ustach.
14. Dziewczyny z St. Trinian (2007)
Ta zwariowana komedia, której akcja dzieje się w żeńskiej szkole z internatem, być może nie otrzymała początkowo najlepszych recenzji – choć kto mógłby się oprzeć Rupertowi Everettowi w roli zadufanej w sobie dyrektorki wyglądającej jak drag queen udającą Camillę Parker-Bowles — jednak po latach ma już status kultowej. Jedną z przyczyn jego ponadczasowości jest zabawa klasycznym brytyjskim mundurkiem i wprowadzenie punkowej wariacji na jego temat, noszonej przez armię zbuntowanych uczennic. Od Lily Cole z koczkami i krawatem po całkowicie odmienioną Palomę Faith w roli „gotki” noszącej podarte rajstopy i spódniczkę w kratę obwieszoną przypinkami, która wygląda w tym wydaniu jak milion dolarów.
13. Szkoła dla elity (2018–)
Thriller o nastolatkach osadzony w elitarnej hiszpańskiej szkole stał się światową sensacją, gdy ukazał się na Netfliksie w 2018 roku – nie tylko z powodu emocji, jakie wywołuje pogmatwaną fabułą czy graficznie przedstawionych scen seksu. Ekipa odpowiedzialna za kostiumy wie, jak trzymać się konwencji klasycznego mundurka z fikcyjnej szkoły Las Encinas, sprawiając jednocześnie, że bohaterowie wyglądają w nim bardzo atrakcyjnie. Niedawno na platformie pojawił się czwarty sezon serialu.
12. Pamiętnik księżniczki (2001)
Spora część fabuły „Pamiętnika księżniczki”, w którym główne role grają Anne Hathaway i Julie Andrews, skupia się na transformacji Mii Thermopolis – nastolatki z San Francisco, która odkrywa, że jest dziedziczką tronu mało znanego europejskiego państewka – z brzydkiego kaczątka w pięknego łabędzia. Naszym zdaniem przed metamorfozą wygląda tak samo dobrze jak po niej, a wszystko za sprawą eleganckich mundurków, które noszą uczennice fikcyjnej Grove High School. Wisienka na torcie? Kobiece krawaty dodające odrobinę charakteru klasycznemu połączeniu białej koszuli i spódniczki w kratkę.
11. Jeżeli... (1968)
Jeśli szukasz czegoś zupełnie odmiennego od lekkiego kina o nastolatkach, oto wywrotowy, brutalny film Lindsaya Andersona krytykujący brytyjski system edukacji publicznej. Obraz wywołał potężne kontrowersje z powodu ekstremalnej przemocy pokazanej w jego końcowych scenach, jednak motylkowe kołnierzyki i fulary noszone przez krnąbrnych bohaterów stanowią gustowny kamuflaż kryjący zwierzęce żądze czyhające pod powierzchnią.
10. Piknik pod Wiszącą Skałą (1975)
Pełna grozy, enigmatyczna opowieść Petera Weira skupia się na grupie wiktoriańskich uczennic z Australii, które wybierają się na wycieczkę, by zobaczyć oszałamiającą formację skalną, i znikają. A to jedynie pierwsze z dziwnych wydarzeń. Jednak tym, co wynosi ten film na wyższy poziom, są eteryczne białe suknie z koronki i muślinu noszone przez dziewczyny, pozornie mające chronić je przed australijskimi upałami, a tak naprawdę od samego początku sugerujące, że z ich obecnością łączy się coś upiornego. Włącz ten film dla sukienek, a potem zostań i spróbuj rozwiązać niesamowitą zagadkę, co wydarzyło się tamtego dnia pod Wiszącą Skałą.
9. Lady Bird (2017)
Jeśli lubisz, gdy szkolne mundurki z ekranu wydają się naprawdę autentyczne, „Lady Bird” Grety Gerwig to właściwy adres. Zarówno nominowana do Oscara Saoirse Ronan, jak i jej ekranowa partnerka, Beanie Feldstein, podchodzą do mundurka z katolickiej szkoły w sposób zabawny i zniuansowany. W artykule z 2017 roku opisującym pracę kostiumografki filmu April Napier redaktorka „Vogue’a” Steff Yotka pisała: „Geniusz Napier widać w kostiumach dla obsady filmu, które z jednej strony charakteryzuje precyzja godna filmu dokumentalnego, a z drugiej nostalgiczne piękno”. To umiejętność idealnego uchwycenia stylu z początku tego wieku oraz stworzenia czegoś dziwnie ponadczasowego sprawia, że szkolne mundurki przedstawione w filmie wydają się wyjątkowe i magiczne.
8. Battle Royale (2000)
Ten dystopijny japoński horror w momencie premiery szokował przemocą i okrucieństwem – nawet pomimo tego, że swoim satyrycznym charakterem puszczał oko do widzów. Po tym, jak Japonia popada w recesję wiążącą się z dramatycznym wzrostem przestępstw popełnianych przez młodzież, grupa uczniów zostaje przewieziona na odległą wyspę, gdzie walczą na śmierć i życie. Nie powinno dziwić, że „Igrzyska śmierci” luźno nawiązują do fabuły „Battle Royale”. Wraz z upływem czasu, gdy młodzi ludzie zmieniają się w dzikusów, ich coraz bardziej zniszczone, niegdyś nieskazitelne mundurki stają się wyznacznikiem rozpadającej się więzi, która kiedyś ich łączyła. To wybitny przykład tego, jak za pomocą kostiumów można opowiadać historię.
7. Słodkie zmartwienia (1995)
W zeszłym roku minęło 25 lat od premiery „Słodkich zmartwień”, jednak ubrania noszone przez oszalałe na punkcie mody uczennice z elitarnej szkoły w Los Angeles naprawdę przetrwały próbę czasu. Pozostają też uwielbianą przez tria najlepszych przyjaciółek z całego świata opcją na halloweenowe przebrania. W wywiadzie, którego kostiumografka Mona May udzieliła „Vogue’owi” w zeszłym roku, Sarah Spellings dowiedziała się wszystkiego na temat ponad 60 stylizacji stworzonych dla Alicii Silverstone. – Bardzo chcieliśmy wykorzystać szkocką kratę, ponieważ to kwintesencja stroju uczennicy – powiedziała May. – To mundurek, jednak wyniesiony na wyższy poziom. Choć 97 minut obfituje w modowe odniesienia, od Alaïa po Calvina Kleina, to niekonwencjonalne, kultowe już podejście do szkolnych mundurków sprawia, że warstwy wizualnej tego filmu się nie zapomina.
6. Plotkara (2007–2012)
Wykazalibyśmy się wyjątkową niedbałością, nie oddając honoru genialnym kostiumom stworzonym na potrzeby oryginalnej „Plotkary” przez protegowanego Patricii Field, Erica Damana. Nieważne, czy wspomnimy charakterystyczne opaski na głowę Blair Waldorf, czy wyciągnięte na wierzch koszule i luźno zawiązane krawaty Sereny van der Woodsen, a może upodobanie Chucka Bassa do szelek i prążkowanych garniturów – każda z postaci w indywidualny sposób podchodzi do szkolnych mundurków, które odzwierciedlają, kim są i czego chcą. Pozostaje tylko pytanie: kim ty jesteś – Blair czy Sereną?
5. Czarodziejka z Księżyca (1992–1997)
Choć wpływ, jaki ta znana na całym świecie postać z mangi wywarła na krawiectwo, wykracza daleko poza stroje, w których widywaliśmy ją na ekranie – obejmuje również książki, gry wideo, a nawet musical – to właśnie serial anime, który miał premierę w japońskiej telewizji w roku 1992, a w czasie pięciu lat emisji odniósł zaskakujący sukces w USA, pozostaje jej najbardziej niezapomnianym dziedzictwem. W dużej części jest to związane z charakterystycznym wyglądem Czarodziejki z Księżyca: Naoko Takeuchi, twórczyni opowieści o uczennicy, która staje się międzygalaktyczną wojowniczką, czerpała inspirację z mundurków serafuku noszonych w japońskich szkołach średnich (które z kolei inspirowane są mundurami europejskich marynarzy). Jednak dzisiaj, nieważne, czy widzisz taki strój na ulicach Harajuku, czy na konwencie miłośników mangi na amerykańskich przedmieściach, na pewno chodzi o Czarodziejkę z Księżyca.
4. Szkoła uwodzenia (1999)
Oh, jak by to było być zbuntowaną uczennicą szkoły Manchester Prep z filmu „Szkoła uwodzenia” z 1999 roku. Wciągać kokainę z łyżki ukrytej w naszyjniku z krucyfiksem z Sarą Michelle Gellar, potajemnie całować się z Selmą Blair w Central Parku, podziwiać nagie ciało Ryana Phillippe’a wynurzającego się z podziemnego basenu. (Z perspektywy czasu widać, że „Szkoła uwodzenia” wspierała prawa homoseksualistów). Jednak w genialnej współczesnej wersji „Niebezpiecznych związków” Rogera Kumble’a modowe wybory młodych bohaterów są tak samo pozbawione szacunku do narzucanych im norm jak wybory miłosne. To, co robią z mundurkami z elitarnej katolickiej szkoły, oddaje ich charaktery: na przykład prowadząca niemoralne życie Kathryn Merteuil grana przez Gellar rozpina koszulę bardziej niż sztywna Annette (Reese Witherspoon). Kostiumy to wisienka na torcie tej ponadczasowej guilty pleasure.
3. Śmiertelne zauroczenie (1989)
Równie dobrze pamiętamy mrocznie humorystyczne teksty i skomplikowaną historię miłosną Winony Ryder i Christiana Slatera, jak i typowe szkolne marynarki o szerokich ramionach i kolorowe rajstopy noszone przez paczkę uczniów z tego klasycznego już filmu o nastolatkach. Trio dziewczyn – wszystkie noszące to samo imię, Heather – które zaczynają przedwcześnie umierać po tym, jak Ryder wstępuje do ich wąskiego grona – idealnie ilustrują powierzchowny dobrobyt kultury lat 80., którą film rozkłada na czynniki pierwsze. Mundurek Ryder opiera się na czerniach, bielach i szarościach, co natychmiast wskazuje na siedzące w niej ciemność i bunt – dzięki którym ujawnia hipokryzję rządzącą hierarchią społeczną. Fabuła filmu może wydawać się wariacka, ale kostiumy zawsze pozostają ostre jak brzytwa.
2. Kill Bill: Część 1 (2003)
No dobrze, Gogo Yubari formalnie nie jest uczennicą. A jednak, choć „Kill Bill” jest pełen niezapomnianych modowych momentów – strój pielęgniarki i opaska na oko Daryl Hannah gwiżdżącej melodię Bernarda Hermanna, białe kimono Lucy Liu jako szefowej Yakuzy O-Ren Ishii, no i oczywiście żółty kostium motocyklowy Umy Thurman wyposażony w samurajski miecz – to Gogo Yubari w swoim szkolnym mundurku pozostaje najbardziej stylową zabójczynią. Aha, a jeśli Chiaki Kuriyama, aktorka grająca Yubari, wydaje się wam znajoma, to pewnie dlatego, że świetnie zagrała również w innym filmie z tej listy, „Battle Royale”. Tarantino przyznał, że jej stylizacja w dużym stopniu była inspirowana tamtym obrazem. Marynarka, spódniczka w kratę, białe kolanówki i sneakersy – oraz młot meteorowy, starożytna chińska broń, którą wymachuje ponad głową – nie bez powodu stały się niezawodnym kostiumem na Halloween.
1. Szkoła czarownic (1996)
Nic dziwnego, że trzy z pięciu najlepszych filmowych szkolnych mundurków w naszym rankingu pochodzą z amerykańskich filmów z późnych lat 80. i wczesnych 90., przedstawiających szkołę w nowy i niekonwencjonalny sposób. Jednak to, co odróżnia „Szkołę czarownic” od pozostałych filmów, to sposób, w jaki tradycyjny mundurek jest w nim połączony z nowymi wtedy trendami – czy to grunge’em, czy umacniającą się w Stanach Zjednoczonych kulturą gotycką – sprawiając, że staje się zjawiskiem naśladowanym przez kolejne pokolenia uczennic oraz genialną modową kapsułą czasu. Wiązane skórzane buty do kolan, mocno pomalowane oczy, czarne szelki i oczywiście chokery z krzyżami – styl trzech nastoletnich czarownic znajdujących się w sercu tej historii nigdy nie stracił swojego wywrotowego uroku.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.